خبرهای علمی

انتشار شماره جديد «زمين شناسي ايران»
شماره ششم از سال دوم فصلنامه علمي- پژوهشي «زمين شناسي ايران» از سوي پژوهشکده علوم پايه کاربردي جهاد دانشگاهي منتشر شد. اين شماره از فصلنامه «زمين شناسي ايران» شامل مقالاتي با عناوين «نحوه تشکيل غار کارستي کتله خور در استان زنجان»، «پهنه بندي آسيب پذيري آبخوان دشت ورامين با استفاده از DRASTIC و ارزيابي تجربي اثر منطقه غيراشباع در محيط GIS»، «مطالعه آماري عوامل و پهنه بندي خطر وقوع حرکات توده يي حوضه زهکشي چناران» و «تحليل هندسي و جنبشي گسلش عادي در رسوبات افقي پليوسن- کواترنري فرونشست زنجان» است. براساس اين گزارش از ديگر مقالات منتشر شده در اين فصلنامه مي توان به «تفکيک محيط هاي رسوبي ساحلي با استفاده از تلفيق روش هاي رقومي و چشمي؛ مطالعه موردي، سواحل استان خوزستان»، «مدل سازي انتقال آلاينده نيترات آب هاي زيرزميني در محدوده چاه هاي آب شرب همدان» و «آناليز رخساره هاي سنگي و سيکل هاي به طرف بال ريزشونده در نهشته هاي سيليسي آواري سازند داهو(کامبرين پيشين)، واقع در شرق و جنوب شرق زرند، شمال غرب کرمان» اشاره کرد. علاقه مندان براي کسب اطلاعات بيشتر درخصوص اين فصلنامه مي توانند به پايگاه اينترنتي www.rias.ac.ir مراجعه يا با شماره تلفن هاي

4- 22431933 تماس حاصل کنند.

پيامدهاي افزايش غلظت دي اکسيدکربن- بخش پاياني
هوشمندان دو قرن ديگر
عبدالله مصطفايي

در ادامه مبحث ذخيره سازي دي اکسيدکربن به عنوان يکي از روش هاي موثر در مهار کربن بايد متذکر شد که اساساً دو گروه ريسک براي هر روش ذخيره سازي ذکر مي شود که عبارتند از؛ نشت آرام و نشت ناگهاني. در نشت آرام فقط مقدار کمي گاز گلخانه يي در نهايت به هوا بازمي گردد. در عوض در نشت ناگهاني، مقدار زيادي گاز در فضا رها مي شود که خطرات آن مي تواند بيش از منافع ذخيره سازي باشد. از اين رو در پروژه هاي مربوط به ذخيره سازي، قانونگذار بايد مطمئن شود سرعت نشت آرام، بسيار کم خواهد بود و نشت ناگهاني نيز اصلاً اتفاق نخواهد افتاد. هرچند دي اکسيدکربن بي خطر به نظر مي رسد ولي اگر اين گاز در حجم زياد و به صورت ناگهاني آزاد شود، خطرناک خواهد بود چون غلظت هاي زياد اين گاز مي تواند باعث مرگ شود. در اين باره بايد به يک فاجعه طبيعي اشاره کرد که در سال 1986 در کشور کامرون در درياچه NYOS رخ داد. در اين فاجعه دي اکسيدکربن حاصل از يک منبع آتشفشاني به آرامي به قعر درياچه نفوذ کرد چون دهانه آتشفشان در آنجا قرار داشت. يک شب بستر درياچه به طور ناگهاني دستخوش تغيير و طي چند ساعت بين 300-100 هزار تن CO2 منتشر شد. چون اين گاز سنگين تر از هوا است باعث شد در دو دهکده حدود 1700 نفر و بيش از هزاران راس دام از بين بروند. دانشمندان اين تراژدي را مورد بررسي قرار دادند تا از جوانب امر آگاه شده و اطمينان حاصل کنند که در امور ساخته شده به دست بشر چنين حوادثي رخ نمي دهد. قانونگذاران نيز مي خواهند مطمئن شوند که اين نشت به زير يک منطقه محصور و بسته نفوذ نمي کند، چون ممکن است به طور ناگهاني آزاد شود.

هر چند ممکن است نشت آرام خطرات کمتري براي حيات موجودات زنده داشته باشد، ولي مي تواند با اهداف اقليمي اين گونه پروژه ها منافات داشته باشد. از اين رو محققان تمامي وضعيت هاي محتمل در نشت آرام را بررسي مي کنند. دي اکسيدکربن در آب شور شناور است و تا زماني که به يک لايه غيرقابل نفوذ برسد، به حرکت خود ادامه مي دهد و از آن فراتر نمي رود.

وضعيت دي اکسيدکربن در ساختارهاي منفذدار شبيه حباب هاي هليم در بالن است و لايه غيرقابل نفوذ به صورت خيمه بالاي اين بالن ها عمل خواهد کرد. يعني اگر خيمه دچار شکاف شود، حباب هاي هليم خارج خواهد شد و اگر سطح خيمه انحنا يابد، مسير حرکت عوض خواهد شد. زمين شناسان به دنبال يافتن رخدادهايي هستند که ممکن است باعث فرار گاز شوند. به علاوه آنها مي خواهند فشار تزريقي را محاسبه کنند که موجب تخريب لايه هاي غيرقابل نفوذ مي شود. ضمناً آنها مي خواهند حرکت بسيار آرام و افقي گاز دي اکسيدکربن در محل تزريق را نيز ارزيابي کنند. هر چند شايد زمين شناسي يک منطقه امکان تزريق را فراهم آورد، ولي ممکن است هنوز مشکلاتي در ارتباط با چاه هاي قديمي وجود داشته باشد. براي مثال در ايالت تگزاس بيش از يک ميليون چاه حفر شده است که تعداد زيادي از آنها با سيمان پر و مسدود شده اند. مهندسان نگران اين هستند که محلول اسيدي CO2 در آب شور بتواند راهي به خارج از چاه تزريقي پيدا کرده و وارد چاه هاي مسدود شده شود و لايه هاي سيماني را از بين برده و به سطح زمين نفوذ کند. براي بررسي اين موضوع بعضي از محققان در آزمايشگاه، سيمان را در معرض آب شور قرار داده اند و از سوي ديگر از سيمان هاي قديمي موجود در چاه هاي قديمي نمونه برداري مي کنند. البته نبايد فراموش کرد وقوع اين نوع تخريب در لايه هاي کربناته کمتر از لايه هاي شني است، چون لايه هاي کربناته مي توانند از توانايي تخريب آب هاي شور بکاهند. دولت هاي کنوني جهان بايد هرچه زودتر مشخص سازند به چه صورتي عمل خواهند کرد. بايد گفت ديدگاه هاي علم اخلاق زيست محيطي و علم اقتصاد در اين باره متفاوت است. در اخلاق زيست محيطي بايد تاثيرات فعاليت هاي امروز بشر بر نسل بعدي را به حداقل رساند بنابراين هيچ کس مجاز نيست از پروژه هاي ذخيره سازي فقط براي يک دوره 200 ساله حمايت کند. از سوي ديگر علم اقتصاد موافق چنين پروژه هايي است، چون معتقد است در دو قرن ديگر انسان ها هوشمندتر شده و فناوري هاي جديدتري را ابداع خواهند کرد. نبايد از نظر دور داشت که چند سال آينده براي سياستگذاري در زمينه مهار و ذخيره سازي CO2از اهميت بسزايي برخوردار است چون مي تواند فرآيند مهار و ذخيره سازي را سودده کرده و اجازه دفن دي اکسيدکربن را صادر کند. البته براي کاهش گرمايش جهاني هنوز مي توان از راهکارهاي افزايش بهره وري انرژي به همراه به کارگيري انرژي هاي نو نيز استفاده کرد.

گزارشي از برگزاري نمايشگاه انسان و فضا در اصفهان
درنورديدن مرزهاي بيکران فضا
فاطمه شکرچي

همزمان با هفته جهاني فضا، نمايشگاهي با عنوان «انسان و فضا» از 13 تا 18 مهر 1387 در اصفهان برگزار شد. در اين نمايشگاه بيش از 200 عکس و پوستر به نمايش درآمد. همچنين ماکت هاي مختلفي از فضاپيماها و موشک هاي فضايي، مدال ها و تنديس هاي فضانوردان، پاکت هاي نامه امضاشده توسط فضانوردان، روزنامه هاي سال هاي آغازين عصر فضا، غذاي فضانوردان در فضا و ابزارهاي کار آنها در ايستگاه هاي فضايي و بسياري از يادمان ها و اشياي بي نظير به نمايش گذاشته شد. تجهيزات به نمايش درآمده در اين نمايشگاه، حاصل تلاش و کوشش سيروس برزو پژوهشگر تاريخ فضا نوردي و سردبير و مديرمسوول مجله «مرزهاي بيکران فضا» بود که سال ها پيش چاپ مي شد. اين تصاوير و اشيا طي حدود 30 سال از سراسر دنيا جمع آوري شده اند. کارت پستال مينياتورهاي استاد محمود فرشچيان به همراه کتاب نخستين هاي فضانوردي به پيشنهاد برزو که توسط سازمان فضايي روسيه حدود شش ماه به ايستگاه فضايي بين المللي برده شد و به امضاي سرنشينان اين ايستگاه در فضا رسيد و سپس به زمين بازگشت، نيز در اين نمايشگاه به نمايش گذاشته شد. به همين مناسبت گزارشي از اين نمايشگاه تنظيم شده است که در پي مي آيد.

---

اين نمايشگاه در دو بخش عمده (بخشي به صورت سلسله مباحث پيرامون فضا و بخشي نيز در قالب برپايي دو گالري از تصاوير مربوط به فضا و دانشمندان صنعت فضا) به معرض نمايش درآمد.

به محض وارد شدن به بخش گالري ها، سيل جمعيت و تصاويري که مربوط به فضا است، به چشم مي خورد. گالري اول به سه راه منتهي مي شود؛ در قسمت چپ اين نمايشگاه گروه فضانوردان جوان (يکي از گروه هاي فعال در زمينه فضا) عضوگيري مي کنند. در ميانه نمايشگاه مي توان تابلوهاي استاد فرشچيان را مشاهده کرد که در يکي از ماموريت هاي فضايي توسط فضانوردان روسي (وينوگرادوف) در ايستگاه فضايي بين المللي به نمايش درآمده بود. اين بخش از نمايشگاه نظر همه را به خود جلب مي کند. اين قسمت به راهرويي منتهي مي شود که در آن پوسترهايي با توضيحات مختصري از تصاوير مربوطه بود. بيشتر پوسترها در مورد معرفي انواع فضاپيماها و ماهواره هاست و در جاي ديگر آن غرفه فروش و ويتريني از وسايل مورد احتياج در فضا (مانند کلاه و لباس تمرين فضانوردي) به چشم مي خورد. در انتهاي اين راهرو که به گالري دوم نيز ختم مي شود دو مجموعه به چشم مي خورد؛ اولي مجموعه يادمان هاي يوري گاگارين و مجموعه دوم مجموعه غذاهايي بود که فضانوردان از آن استفاده مي کنند از جمله انواع کنسروها، پودر ميوه (براي تهيه آبميوه)، قاشق و چنگال مخصوص فضانوردان، ميوه خشک شده (براي استفاده فضانوردان) و قهوه. پس اگر تا به حال نمي دانستيم در فضا چه چيزي براي خوردن هست، ديديم مشکلي وجود ندارد و گويا از لحاظ تنوع غذايي، حتي بهتر از خود زمين است.

در گالري اول اتاقک ديگري نيز وجود دارد که از انواع ماکت هاي فضاپيماها و موشک ها و... با توضيح (مانند پوستر ساترين5 در سال 1969 ميلادي مربوط به فضانوردان آپولوي 3 که به ماه رفتند)، قاب هاي متفاوت و ويتريني (شامل انواع تنديس موزه، دستکش فضانوردان امريکايي و ديگر وسايل فضايي) تشکيل شده است. در اين اتاق راهنماهاي ديواري نصب شده است که به توضيح انواع قاب ها و ماکت ها براي علاقه مندان پرداخته است.

در گالري دوم ويتريني ديده مي شود که مجموعه نشان هاي فضايي و ماکت نسبتاً بزرگي از فضاپيماي وستک در آن قرار گرفته است. در اين گالري نيز انواع پوسترها که شامل توضيحاتي در مورد فضاپيماها، تلسکوپ هاي فضايي، مدارگردها و رصدخانه هاي فضايي موجود بود. ويترين ديگري نيز به چشم مي خورد که مجسمه افراد سرشناس فضا در آن قرار داشت.

ميهمان ويژه و يکي از افرادي که در کنار گروه فضانوردان جوان، برپاکننده اين نمايشگاه بود آقاي سيروس برزو يکي از فعالان عرصه فضا در سال هاي اخير بودند. گروه فضانوردان جوان برگزارکننده و پشتيبان علمي اين نمايشگاه بود و مرکز آموزش نجوم اديب و شهرداري اصفهان پشتيباني خوبي براي برگزاري گسترده اين نمايشگاه به عمل آوردند.

تلاش براي توليد قرص هاي فراموشي
درمان مجازي براي بيماري واقعي
ترجمه؛ عليرضا مجيدي

تصور کنيد بتوانيد با خوردن يک قرص، خاطرات بد خود را فراموش کنيد. پژوهش اخير دانشمندان نورولوژيست دانشگاه جورجيا، در گروهي به سرپرستي دکتر «جو تسين» چنين امکاني را بيش از هر زمان ديگري قابل دستيابي نشان مي دهد.

«تسين» و گروهش روي آنزيمي به نام CaMKII کار مي کنند که نقش زيادي در فرآيند يادگيري و حافظه دارد. آنها قصد دارند با چنين پژوهشي، درمان تازه يي براي بيماران مبتلا به PTSD پيدا کنند.

PTSD يا Posttraumatic stress disorder يک اختلال روانپزشکي است که در دسته اختلالات اضطرابي دسته بندي مي شود. افرادي که تجربه هاي بسيار ناخوشايندي مثل حضور در صحنه هاي هراس آور جنگ و زلزله دارند، ممکن است به PTSD مبتلا شوند. به اين صورت که بعد از گذشت مدت ها از حادثه، به صورت متناوب و مکرر حادثه را به ياد مي آورند و کابوس هايي در مورد آن مي بينند و در اين حين دچار اضطراب بسيار شديدي مي شوند، اضطرابي که ممکن است کل زندگي آنها را تحت تاثير خود قرار دهد. اما امروزه به دنبال جنگ هاي اخير در خاورميانه و افزايش بيماران مبتلا بهPTSD، در غرب توجه علمي زيادي به اين بيماري معطوف شده است و پژوهشگران سعي مي کنند علاوه بر درمان هاي شناخته شده يي مثل درمان هاي دارويي معمول يا شيوه هايي مثل شناخت درماني، از شيوه هاي نويني مثل «واقعيت مجازي» هم استفاده کنند.

تحقيق دکتر «تسين» و گروهش هم يکي از همين پژوهش هاست و در صورتي که به نتيجه برسد، تحولي در درمان PTSD ايجاد خواهد کرد. عنوان تحقيق آنها «پاک کردن القايي و انتخابي حافظه در مغز موش ها با دستکاري شيميايي- ژنتيکي» است.

آنها در تحقيق شان، همزمان با پخش کردن يک صدا، به موش ها شوک الکتريکي مي دادند. مسلماً موش ها شرطي مي شدند و در صورتي که همان صدا را دوباره مي شنيدند، دچار علائم ترس مي شدند. اما وقتي قبل از پخش صدا، به آنها CaMKII داده شد، هنگام پخش صدا، ديگر در آنها علائم ترس نمايان نمي شد. به عبارت ديگر اگر به صورت موقت و هنگام يادآوري تجربه هاي تلخ، فعاليت آنزيم CaMKII را بالا ببريم، اين خاطرات پاک مي شود. «تسين» عقيده دارد آنزيم CaMKII به صورت موقت اين خاطرات را پاک نمي کند، بلکه اين پاک شدن دائمي است. به علاوه فقط خاطراتي که هنگام وقوع تجربه هاي ناخوشايند در مغز ضبط مي شوند، پاک مي شود و خاطرات ديگر تحت تاثير قرار نمي گيرد.

CaMKII يا به طور کامل،calcium/calmodulin-dependent protein kinase II آنزيمي است که نقش مهمي در حافظ بلندمدت دارد.

www.sciencedirect.com

نگاهي به زيان هاي جامعه شناختي اتکا به تعداد مقالات
تقلب در علم يا علم تقلب
دکتر بابک زماني

يک استاد اکولوژي ايراني مقاله يک استاد استراليايي را تنها با تغيير اسم مولف و بدون هيچ تغيير ديگري در يک نشريه علمي به چاپ مي رساند. اين داستان، رسوايي و شرمندگي آشکاري پديد مي آورد.

يک گروه از پزشکان ايراني که در يک تحقيق بين المللي دخالت داشته اند در جمع آوري اطلاعات دچار تخلفات آشکاري مي شوند که مسوولان بين المللي آن تحقيق را به اعتراض وامي دارد و...

البته تقلب علمي در همه جاي دنيا و از سال ها پيش گهگاه ديده مي شود، اما تکرار قابل توجه اين تخلفات و تقلبات در کشور ما به ويژه در سال هاي اخير، نکته قابل تاملي است که اگر کسي بخواهد بخش بزرگ تر مسووليت در پديده هاي اجتماعي را بر دوش عوامل اقتصادي، اجتماعي و تاريخي بگذارد نه بر دوش ذات پليد افراد، شايد به نتايج بيشتري دست يابد. شايد بتواند نکاتي مکتوم تر و از چشم دورمانده تر کشف کند، شايد به دلايلي دست يابد که تنها يکي از نتايج شان اين تقلب هاست؛ دلايلي که شايد عواقب اجتماعي مصيبت بارتري هم دربر داشته باشند.

کسي که نتواند خود را با محکوم کردن يک استاد متقلب و طبيعتاً بينواي يک دانشگاه شهرستان قانع کند و عميقاً بر اين عقيده باشد که اين اوضاع و شرايط هستند که مي توانند رگه هاي تقلب يا صداقت را در وجود ما بيدار کنند يا به خواب برند، راه دراز و دشواري در پيش دارد.

در اولين نگاه آنچه در مقايسه اين دو نوع تقلب به نظر مي رسد، زيانبارتر بودن تحقيقات نوع دوم نسبت به تقلب نوع اول است. در تحقيق نوع اول ممکن است يک دانشجوي اکولوژي در يک جست وجو به چنين مقاله يي بربخورد و آن را بخواند و البته نکات بسياري نيز قطع نظر از نام نويسنده، از اين مقاله ياد بگيرد. به عبارت ديگر اين مقاله اگرچه نقض آشکار حقوق مولف و يک دزدي بي شرمانه است، اما خود علم را مخدوش نمي کند. اما تقلب نوع دوم دخالت و تخطي آشکاري است در توليد اطلاعات علمي. اين نوع تقلب مي تواند به شکل کاملاً نامحسوسي باعث توليد اطلاعات پزشکي نادرستي شود که عواقب و نتايج منفي بيشتري دارد و بدتر از همه با توجه به اينکه بسيار نامحسوس انجام شده است، ضريب اطمينان به پژوهش هاي علمي و ميزان اطمينان بين المللي به متخصصان کشور ما را تنزل مي دهد.

اما اکنون که با چشماني فراخ تر به موضوع مي نگريم و درمي يابيم که تقلب از نوع دوم اگرچه بي سر و صداتر، اما خطرناک تر است، مي توانيم جنبه هاي ديگري را نيز که به نوعي تخلف از تحقيقات صادقانه علمي به شمار مي روند، مورد بررسي قرار دهيم؛ جنبه هايي که به جهت پيچيده بودن و پوشيده ماندن يا گاه به دليل آنکه نگاه ما را به مرض عادت مبتلا کرده اند، اهميت وارسي بيشتري دارند تا گناه آن معلم شهرستاني که يحتمل براي شندرغاز حق ارتقا، شايد مقاله مهمي را هم (اگرچه به لاف نام خود) در دستور مطالعه دانشجويان قرار داده باشد.

در بسياري از موارد مرز تحقيق و عمل در بسياري از کارهاي ما مخدوش است. ناگهان گروهي ادعاي انجام عملي معجزه آسا روي بيماراني مي کنند که سال هاست لاعلاج شناخته شده است. عده بي شماري در صف عمل (آن هم با پرداخت وجه) قرار مي گيرند و در خاتمه نه تنها هيچ اثري از تحقيقات اوليه (قبل از اجرا) نيست، بلکه بعد از چند سال هم هيچ بررسي جدي در مورد ميزان تاثير اين درمان، روي اين بيماران گزارش نمي شود. محقق-طبيب هم به شدت مورد تشويق قرار مي گيرد.

بسياري تحقيقات انجام مي شوند که از زاويه بين المللي هيچ دليلي براي انجام شان وجود ندارد. نتايج اين تحقيقات سال ها پيش روشن بوده است. تا توليد علم در مقياسي جهاني، قدمي رو به جلو نباشد نقض غرض است.

چه بسيار تحقيقات که در بخش هايي انجام مي شوند که در آن بخش کار روزانه علمي و درستي انجام نمي شود، چه رسد به اينکه توليد علم صورت گيرد.

چه بسيار مقالاتي که در بسياري از موارد کپي برداري هايي از نشريه هاي بين المللي هستند. چه بسيار تحقيقاتي انجام مي شود در حالي که اساساً در آن بخش، بودجه يي براي تحقيقات وجود ندارد. تحقيقات «همت عالي»، تحقيقاتي که «اسپانسر» ندارند چاره هيچ دردي نيستند. چنين تحقيقاتي اولاً به دليل عدم تامين مالي به درستي انجام نمي شوند و ثانياً شايد به درد نمي خورند که اسپانسر ندارند.

اما مشکلات فوق به نظر مي رسد در سال هاي اخير ناشي از نوعي نگرش محدود به کار علمي باشد. کار علمي با توليد علم خلط شده است. در بسياري از دانشگاه ها شرط اساسي براي ارتقاي هيات علمي تعداد مقاله ها و کتاب هاست. جايي براي «کار» علمي و کار «آموزشي» باقي نمانده است، آن هم در شرايطي که هيچ گونه بودجه تحقيقاتي وجود ندارد. ديگر مهم نيست شما در يک بيمارستان آموزشي با چه کيفيتي «کار» مي کنيد يا با چه کيفيتي به دانشجويان آموزش مي دهيد. آنچه مهم است تعداد مقالاتي است که بيرون مي دهيد و اگر هم اين مقاله را از جايي بيرون مي دهيد که امکان کار علمي در آن وجود ندارد، باکي نيست و از همه بدتر اينکه ارتقاي سالانه شما يعني ميزان حقوقي که سهم خانواده شماست هم به تعداد «مقالات» بستگي دارد. به يکباره انگار در هر موسسه يي و در هر شهر و روستايي که نام دانشکده و دانشگاه بر آن گذاشته شده است، «امکان توليد علم» هم به شکل خلق الساعه فراهم خواهد شد و تنها ابزار مورد نياز براي توليد علم هم آدمي است که خود ما اخيراً نامش را «عضو هيات علمي» گذاشته ايم. گويي مي توان همه اين نوع دانشگاه ها را در رديف دانشگاه هاي بزرگ دنيا ديد که قادر به توليد علم روزآمد هستند و عجيب تر اينکه تلاش در راه پيشبرد مباني علمي از طريق تاسيس نهادها و سنت هاي علمي يعني سعي در فراهم آوردن امکانات توليد علم در اين بخش ها و به دانشگاه هاي نوپا نيز پشيزي ارزش داده نمي شود. بيهوده نيست که در بسياري از دانشکده ها، ديگر کسي به دنبال کار و آموزش نيست. همه به دنبال «تهيه مقاله» هستند. همه اينها به نظر ناشي از نوعي نگاه ساده انگارانه و ناباورانه به کار علمي است. انگار کار علمي کاري بسيار دشوار و نظارت و ارزيابي آن غيرممکن است که دانشکده هاي ما صرفاً يک معيار کاملاً عيني (تعداد مقالات) را ملاک ارزيابي هيات علمي قرار مي دهند؛ ملاکي که با استفاده از جادوي «عدد» هيچ مويي لاي درز آن نمي رود، اما جداً بايد پرسيد با چنين سهل انگاري ، واقعاً داريم توليد علم را گسترش مي دهيم يا علم تقلب را؟ آيا هيات علمي را وامي داريم در هر مرحله يي که هستند، کار علمي را گسترش دهند يا مي گوييم فقط روش هاي مختلف مقاله سازي را با هر درجه يي از صحت و صداقت ياد بگيرند؟

بزرگ ترين نيروگاه بادي در اتيوپي
مهر؛ با توجه به نياز آفريقا به منابع متعدد انرژي، بزرگ ترين نيروگاه بادي به عنوان جايگزين نيروگاه هاي سنتي انرژي در اتيوپي ساخته خواهد شد. اين نيروگاه در شمال کشور اتيوپي و در منطقه آشگوبا بنا شده و با ميزان خروجي انرژي برابر 120 مگاوات قادر به تامين 15 درصد از انرژي مورد نياز اتيوپي خواهد بود. اين نيروگاه در شرايطي بنا خواهد شد که منابع انرژي اصلي اين کشور که سدهاي آب هيدروالکتريکي آن را تشکيل مي دادند به خاطر خشکسالي از کار افتاده يا کم بازده شده اند. هزينه تاسيس بزرگ ترين نيروگاه بادي اتيوپي 220 ميليون يورو تخمين زده شده و توربين هاي مورد نياز اين نيروگاه از شرکتي فرانسوي تامين خواهد شد. اين توربين ها به گونه يي طراحي شده اند که به راحتي قادر به انطباق با شرايط نامساعد محيطي و جوي بوده و در مقابل شرايط نامناسب مقاوم هستند. براساس برنامه زمان بندي شده، آغاز به کار اين نيروگاه و توليد انرژي توسط آن از سال 2011 خواهد بود.

حضور ايران در مسابقات روباتيک ژاپن
اعتماد؛ تيم روباتيک جمهوري اسلامي ايران جواز حضور در مسابقات بين المللي روباتيک ژاپن را کسب کرد.تيم روباتيک موفق شد در مرحله نهايي مسابقات بين الملليWRO (World Robotic Olympiad) که آبان ماه 87 در ژاپن برگزار مي شود، شرکت کند. موسسه فرهنگي آموزشي روبات افزار تهران در راستاي اهداف علمي و مهارت آموزي به دانش آموزان دوره راهنمايي و دبيرستان، دوره هاي ويژه آموزش روباتيک را برگزار کرده و پس از مشاوره هاي صورت گرفته طي مراحل گوناگون و تجهيز تيم هاي مختلف روباتيک و شرکت در مسابقات جايگاه خود را به عنوان مجموعه يي قابل رقابت اثبات کرد. از جمله فعاليت هاي تيمي انجام شده مي توان از مسابقات «هلي کاپ» سازمان استعدادهاي درخشان (مدرسه تيزهوشان علامه حلي) و «ايران اوپن» نام برد که در رشته هاي «مسيرياب»، «آتش نشان» و «ماز» با چند تيم حضور داشت. اين مسابقات از معتبرترين و گسترده ترين مسابقات در اين رشته به خصوص از نظر تعداد شرکت کننده در کشور به شمار مي رود. امسال نيز در شهريورماه، تيم هاي روباتيک موسسه در اين مسابقات روباتيک که از سوي المپياد جهاني روباتيک و نمايندگي ايراني کمپاني لگو آموزشي برگزار شد، شرکت کرد. در اين تورنمنت کشوري، تيم هاي منتخب روباتيک از مدارس برجسته کشور حضور داشتند که با برگزيده شدن تيم روباتيک موسسه، اين گروه به عنوان نماينده جمهوري اسلامي ايران جواز حضور در مرحله نهايي مسابقات بين المللي WRO را که 10 تا 12 آبان ماه در شهر يوکوهاماي ژاپن با حضور 300 تيم از 25 کشور جهان برگزار مي شود، کسب کرد.

ساخت پروتز دندان با فناوري جديد
اعتماد؛ دبير هفدهمين کنگره جامعه دندانسازان ايران از ارائه جديدترين فناوري «کدکم»

(CAD-CAM) براي ساخت پروتز دندان خبر داد. «ناصر زرگرزاده» با اعلام اين خبر افزود؛ «فناوري کدکم در زمره آخرين دستاوردهاي علم پروتز دندان است که با استفاده از ليزر و دوربين، اطلاعات از دهان بيمار يا از مدل گچي به مرکز پردازنده و سازنده منتقل مي شود.» وي ادامه داد؛ «در اين شيوه سپس اسکلتي از جنس سراميک مناسب و با کيفيت و دقت بالاتر در زمان کوتاه تر به منظور ادامه کار به لابراتوار تحويل مي شود. اين فناوري قادر است از يک روکش تک واحدي تا بريج تمام فک را طراحي کند.» وي قابليت تنظيم زواياي تراش دندان براي اصلاح تراش در صورت لزوم آن توسط دندانپزشک، قابليت بررسي و انتخاب نوع پونتيک (فضاي خالي بين دو دندان) با توجه به وضعيت مخاط دهان بيمار، قابليت بررسي و انتخاب نوع اتصال دندان هاي يک بريج به يکديگر و قابليت بررسي و انتخاب انحناي زواياي اين اتصال به يکديگر را از مزاياي اين روش برشمرد. «زرگرزاده» گفت؛ «اين فناوري نهايت رضايت کامل دندانپزشک، بيمار و لابراتوار دندانسازي را با توجه به دقت نزديک به صفر آن و کم شدن زمان ساخت آن از 10 روز به چهار روز به همراه داشته است.»

نياز شهر الکترونيکي به بنگاه دانايي
اعتماد؛ دستگاه هاي علمي و اجرايي فعاليت ها و دستاوردهاي خوبي را در حوزه شهر الکترونيکي سامان داده اند و ايجاد بنگاه دانايي براي شهر الکترونيکي يک ضرورت است. دکتر علي اکبر جلالي دبير علمي دومين کنفرانس شهر الکترونيکي با اشاره به دستاوردهاي کشورمان در حوزه شهر الکترونيکي گفت؛ يکي از مهم ترين وظايف کنفرانس شهر الکترونيکي فرهنگ سازي و اطلاع رساني از دستاوردهاي دستگاه هاي علمي و اجرايي براي مردم و بازتاب اين خدمات به مسوولان براي توجه بيشتر به سرمايه گذاري در اين حوزه است. دبير علمي دومين کنفرانس شهر الکترونيکي به ضرورت تعامل دانشگاه ها و دستگاه هاي اجرايي اشاره کرد و گفت؛ دانشگاه ها به تقويت علمي نياز دارند و بهترين زمينه اين تقويت فعال شدن در حوزه شهر الکترونيکي است، در حالي که مراکز و دستگاه هاي اجرايي هم نيازمند اين خدمات علمي و آکادميک هستند. وي به سرمايه هاي عظيم مالي و انساني به کار رفته در حوزه الکترونيکي اشاره کرد و گفت؛ با تصميم گيري ها و سياستگذاري هاي سازنده بايد از اين ظرفيت ها در حد بسيار بالا براي تحقق اهداف شهر الکترونيکي استفاده کنيم.

وسوسه چيني روياي هر برليني
روابط خاص و منحصر به فرد بين چين و آلمان از يک دهه گذشته هرچند تا حدودي مديون تلاش هاي شخصي «گرهارد شرودر» صدراعظم قبلي برلين بوده است ولي فراتر از درک اين روابط شخصي، ارتباط اجتناب ناپذيري با دو حوزه ژئوپولتيک و اقتصاد غول آسا دارد که در چينش هاي بين المللي و خصوصيات تکثرگراي اين دو کشور به منافعي منطبق با يکديگر دست يافته اند. سفرهاي سريالي شرودر در دوران زمامداري حزب سوسيال- دموکرات بر آلمان، آنچنان به يک عادت مالوف تبديل شده بود که اين دو کشور را به متحدان استراتژيک در قلب آسيا- اروپا انگشت نماي عام و خاص کرده بود. در اين دوران که حتي بعد از واگذاري منصب صدراعظمي شرودر به «آنگلا مرکل» از حزب رقيب دموکرات- مسيحي نيز همچنان ادامه داشته است، حجم مبادلات اقتصادي دوجانبه جاي ويژه يي دارد، چنانچه اسناد و شواهد نشان مي دهد بيش از 26 درصد از مبادلات اقتصادي چين با اتحاديه اروپايي به مناسبات با برلين اختصاص دارد. موقعيت روابط چين- آلمان هم اکنون به نقطه يي رسيده است که برخلاف بسياري از کشورهاي اروپايي(البته به غير از بريتانيا که روابط آنگلوساکسوني آن با امريکا تحت زمامداري احزاب رقيب کارگر و محافظه کار همواره پايدار است) با تحولات سياسي در مقاطع انتخاباتي هرگز دستخوش بحران و تغييرات قابل توجه نخواهد شد. تثبيت روابط متقابل بين دو کشور که ناشي از درک درست از عمق منافع ملي است مرزهاي ايدئولوژي را پشت سر گذاشته است و سوسياليسم- کنفوسيوسيم چيني را در هم سفرگي با ليبراليسم- امپراتوريسم بيسمارکي مفهوم پسامدرني بخشيده است. چين به عنوان پوياترين اقتصاد جهان کنوني و آلمان نيز در جايگاه پوياترين اقتصاد اروپايي در شرايطي که بحران مالي و رکود اقتصادي فضاي بين المللي را در چنبره خود گرفته است الزام نزديکي بيشتر براي گذر از اين شرايط شکننده و هشدارآميز را بيش از پيش درک کرده اند. سفر سه روزه خانم مرکل در شامگاه روز پنجشنبه 23 اکتبر به پکن که به بهانه شرکت در همايش کشورهاي آسيايي- اروپايي با حضور 43 کشور از دو قاره کهن انجام مي گيرد، هرچند که به دو موضوع محوري بحران مالي و محيط زيست اختصاص يافته است اما براي رهبران چين و آلمان مفهوم بسيار فراتري خواهد داشت. با شکست الگوي امريکايي به خصوص در تعريف مفهوم گلوباليزاسيون و اقتصاد بازار که ترکش هاي بدکرداري و بدفهمي آن هم اکنون کرانه هاي شرق آسيا، اعماق اروپا و سواحل فراآتلانتيکي را گرفتار خود کرده است، رهبراني چون «هوجين تائو» رئيس جمهوري چين و مرکل صدراعظم آلمان را بيش از پيش به تداوم روابط دوجانبه و فرارفتن از جهان تک قطبي فعلي ترغيب مي کند.

منطق و رواداري کنفوسيوسي در کنار ميل فزون خواهانه و فرامرزي هاي بيسمارکي که در هر دو مورد ايدئولوژي سوسياليستي و ليبراليستي را در چارچوب منافع ملي فارغ از روح انترناسيوناليستي چپ و امپرياليستي راست، در کنار هم به متحدان نزديک تبديل کرده است، موتور محرکه روابط دوجانبه بين چين- آلمان خواهد بود. چنانچه طي بازي هاي المپيک تابستاني پکن که به دنباله روي رهبران واشنگتن در پاريس «نيکلا سارکوزي» رئيس جمهوري فرانسه و در لندن «گوردون براون» نخست وزير بريتانيا در قالب بازي نخ نما شده حمايت از راهبان سر تراشيده و زعفراني پوش تبتي، بهانه حقوق بشر در دو سوي آتلانتيک ساز شد، دولتمردان برليني با سکوت خود با اين موج کاذب همراهي نکردند. چنانچه در گرما گرم اين بازي فشار بر پکن «والتر اشتاين ماير» وزير امور خارجه آلمان و کانديداي حزب سوسيال- دموکرات براي احراز پست صدراعظمي در انتخابات آتي، برخلاف اکثر رهبران و دولتمردان اروپايي که در چنبره اين بازي گرفتار آمده بودند، اعلام کرد «فقط يک سياست بايد در قبال چين به اجرا درآيد.» فرآيند و برآيند تحولات سياسي- اقتصادي بين چين و آلمان گوياي اصل بنيادين «منافع ملي بالاتر از هر چيز» در دنياي سياست است که برخلاف تصور و گاه نق زدن هاي مرسوم اروپاييان درخصوص حقوق بشر و محيط زيست، دو نظام متفاوت و دو ساختار غيرمتجانس را در برشي از تاريخ به همسويي و اتحاد با يکديگر واداشته است. روزي که «جيانگ زمين» رهبر سابق چين در پاسخ انتقادات خانم «مادلين آلبرايت» وزير امور خارجه امريکا در دوران رياست جمهوري «بيل کلينتون» در تالار کاخ رياست جمهوري پکن گفت؛«براي ما حقوق بشر يعني رهبري 3/1ميليارد چيني در روند توسعه و حمايت از منافع بنيادين آنان در تمامي ابعاد زيست انساني» پيام روشن و سرسختانه يي بود که حداقل رهبران برلين آن را زودتر از ديگر همتايان اروپايي خود گرفتند. همچنين برخلاف تصور عمومي و درک انتزاعي از حفظ محيط زيست، ايده رهبران پکن کاملاً بحق است زماني که مي گويند «اخلال در وضعيت اقليمي جهان نتيجه بيش از 200 سال آلوده سازي زيست محيطي جهان صنعتي است که اروپا و امريکا متهمان اصلي آن هستند و چين تنها دودهه است که در اين راه گام نهاده است و به همين دليل غرب بايد بيشترين هزينه را در اين مورد پرداخته و تکنولوژي برتر در اين خصوص را در اختيار ساختارهاي در حال توسعه همچون چين و هند قرار دهد.» آلمان ها برخلاف همتايان فرانسوي خود شرايط بين المللي و نقش انکارناپذير چين در شکل دادن به جهان آينده را درک کرده اند و به همين لحاظ با تغيير در ساختار سياسي سال هاي اخير خود سياست کلان در مورد روابط دوجانبه با چين دستخوش بي ثباتي نشد، در حالي که بعد از «ژاک شيراک» رئيس جمهوري سابق فرانسه که به اهميت روابط با پکن پي برده بود، جانشين جنجال ساز و پوپوليست وي «نيکلا سارکوزي» اين درس مهم تاريخ را به فراموشي سپرد. به هر حال به نظر مي رسد که در سال هاي آتي نيز با هرگونه تحولي که در حوزه سياسي- اقتصادي در بافت ملي، منطقه يي و جهاني به وقوع بپيوندد اين موضوع مسلم است که روابط دوجانبه بين پکن- برلين از آن استحکام برخوردار است که تحت تاثير مسائل جانبي از قبيل جدايي طلبي تايوان و تبت که در گذشته نزديک با ديدار مرکل با «دالايي لاما» به سردي گراييد و همچنين حقوق بشر و محيط زيست، به طور اساسي و حتي قابل تامل در اين خصوص قرار نگيرد.

بازي ژئوپولتيک و سوءاستفاده از دموکراسي

اردشير زارعي قنواتي

بعد از هفته ها از بروز بحران قفقاز و بندبازي هاي روسيه و غرب در پشت صحنه اين موضوع، با گزارش تازه بي بي سي در روز دوشنبه 27 اکتبر مبني بر اذعان شاهدان عيني و گزارش ديده بان حقوق بشر در خصوص ارتکاب جنايت جنگي از سوي گرجستان در اوستياي جنوبي، واقعيت از پشت ابرهاي تيره خود را نمايان کرده است. در گزارش اين خبرگزاري که مستند به مشاهدات عيني خبرنگاران خارجي از منطقه آسيب ديده «تسخينوالي» پايتخت اوستياي جنوبي است، جاي هيچ شکي نمي ماند که شامگاه 7 آگوست نيروهاي گرجي دست به هجوم و قتل عام مردم غيرنظامي اوستيايي زده اند. عکس العمل بسيار شديد و قاطع روسيه در کمتر از 24 ساعت که به «مشت آهنين» آنان تعبير شد هر چند توسط ايالات متحده و غرب محکوم شده و با حمايت از تفليس نظام بين الملل را در شرايط تنش و چالش قرار داد ولي به نظر مي رسد هم به جهت دفاع از غيرنظاميان مشروع و هم به لحاظ ژئوپولتيکي لازم بوده است. اينکه ديرزماني است يک مرزبندي کاذب بر اساس آرايش دنياي آزاد در مقابل جهان توتاليتر در افکار عمومي شکل داده شده فراتر از واقعيات عيني آن، بر بستر نظام سلطه و نقض منافع ملي حوزه هاي شرقي توسط متروپل هاي غربي، حداقل در حوزه سياست خارجي نمود واقعي دارد. روسيه کنوني بدون شک يک کشور دموکراتيک نيست ولي اين کشور براساس شواهد و مستندات موجود در حوزه سياست خارجي از بسياري دول غربي ميراثدار ليبرال دموکراسي عملکرد انساني و محترمانه تري نسبت به حقوق ملت ها و قوانين بين المللي داشته است. چنانچه اگر نقض حقوق دموکراتيک در درون ساختار سياسي روسيه نيز مورد بررسي موشکافانه و بدون پيش داوري قرار گيرد، فهم اين موضوع که سرکوبگري هاي دوران «بوريس يلتسين» رئيس جمهوري اسبق اين کشور که با حمايت غرب پارلمان روسيه را با استفاده از سلاح هاي سنگين جنگي مورد هجوم قرار داد، با شرايط کنوني قابل مقايسه نخواهد بود. در آن دوران چون يلتسين هوادار غرب مبادرت به سرکوب کمونيست ها و ملي گرايان مخالف غرب کرده بود هيچ کس در واشنگتن و بروکسل از نقض حقوق بشر و محکوميت سرکوبگر نه تنها سخني بر زبان نياورد که حتي با تمام توان نيز مورد حمايت آنان قرار گرفت. اينکه ساختار دروني هر کشور تاثير مستقيم و انکارناپذيري با سياست هاي خارجي آن کشور خواهد داشت يک اصل درست است. اما اين موضوع هرگز به مفهوم اين نخواهد بود که دموکراسي مدني غرب در سوگيري هاي خارجي دولت هاي حاکم بر آن نيز حتماً در چارچوب دموکراسي، نمود واقعي خواهد يافت. واقعيت اين مساله طي تاريخ يکصد سال اخير کاملاً قابل استناد است و جدا از بروز دو جنگ جهاني اول و دوم که از بطن نظام هاي سرمايه داري غربي متولد شد و امروز با بهانه امپراتوريسم و فاشيسم سعي در جداسازي آن از نظام يکپارچه غرب مي شود ولي نقش فرانسه در جنگ ويتنام و الجزاير، بريتانيا در خاورميانه و امريکا طي چند سال اخير در عراق و افغانستان کاملاً بيانگر اين واقعيت است که تطابق مطلق اين دو حوزه (داخلي و خارجي) از اساس اشتباه بوده است.

هم اينک براساس شواهد و مستندات موجود مشخص شده رهبران گرجستان و در راس آنان «ميخائيل ساکاشويلي» رئيس جمهوري مورد حمايت غرب در اين کشور، عامل اصلي بروز جنگ قفقاز و تبعات بعدي آن بوده است. گزارش تازه منابع غربي از جمله خبرگزاري بي بي سي و همچنين منابع مستقل چون ديده بان حقوق بشر بر اين واقعيت خدشه ناپذير مهر تاييد مي زند. در چنين شرايطي اين درس بزرگ که پس از جنگ قفقاز و آشکار شدن پيامدهاي آن مي گذرد، بايد مورد توجه کارشناسان، تحليلگران و سياستمداران منصف و واقع بين قرار گيرد. عرصه بين المللي با توجه به تنش هاي فزاينده يي که در حوزه هاي بحران خيز آن از جمله افغانستان و عراق وجود دارد و گزارش هاي هر روزه يي که از قتل عام مردم غيرنظامي توسط نيروهاي خارجي عضو ناتو و ائتلاف به رهبري امريکا در اين مناطق انجام مي گيرد، مرزبندي هاي کاذب گذشته در خصوص مشروعيت هميشگي جهان آزاد غرب در رويکردهاي خارجي را به کلي نقض مي کند. بازي هاي ژئوپولتيک و تحرکات خارجي توسط ساختارهاي متفاوت بيش از آنچه متاثر از ايده ها و تمايلات دموکراتيک باشد وابسته به منافع ملي و خواست هژمونيک قدرت هاي بزرگ براي بسط حوزه هاي نفوذ خود خواهد بود. جنگ قفقاز نيز بايد در اين چارچوب مورد تحليل و بررسي قرار گيرد وگرنه هرگونه پيش داوري و شبيه سازي دروغين در اين خصوص ذهن تحليلگر و مخاطب را به سمت گمراهي سوق خواهد داد. تحليل مباحث ژئوپولتيک تا حدود زيادي با مسائل درون ساختاري و تقلاي نيروهاي دموکراسي خواه در تقابل با نظام متصلب حاکم در کشور خود متفاوت است چرا که در اولي پراگماي منافع ملي و چينش هاي نظام بين المللي نقش تعيين کنندگي دارد و در دومي حقوق شهروندي و دموکراتيزاسيون قوانين حاکم بر ساختار سياسي - اجتماعي فصل الخطاب خواهد بود. در بحران قفقاز نيز روس هاي غيردموکرات بر طبق واقعيت و شواهد موجود عليه قتل عام کنندگان غيرنظاميان و منطقه تحت الحمايه آنان که براساس قطعنامه هاي شوراي امنيت و سازمان همکاري هاي امنيتي اروپا نقش صلحباني آن را بر عهده داشتند، وارد عمل شدند. طي اين بحران اروپاي غربي و به خصوص ايالات متحده بدون رعايت معاهدات حقوقي موجود و تجاوز جنايتکارانه گرجستان به مردم غيرنظامي، در پشت سر تفليس صف آرايي کردند، هرچند کاملاً مشخص بود براي دفاع از سرپل غرب در اين حوزه استراتژيک و حفاظت از شاهراه هاي حامل انرژي، آنان واقعيت هاي عيني را در مسلخ منافع فرامنطقه يي خود به قربانگاه مي برند. شايد گزارش جديد خبرگزاري هاي غربي و نهادهاي معتبر حقوق بشري درس آموزنده يي براي تحليلگران و کارشناسان جهان سومي باشد که بياموزند تفاوت بازي در حوزه ژئوپولتيک با تمايلات مشروع براي استقرار جامعه دموکراتيک را و اينکه تفکرات دموکراتيک در حوزه مدني لاجرم از مسير غرب و گرايش به سلطه هژمونيک آن بر ساختار ملي نمي گذرد.

عبدالله گل رئيس جمهور ترکيه در گفت وگو با اشپيگل
در ترکيه حجاب مساله يي شخصي است

ترجمه؛ محمدعلي فيروزآبادي

«عبدالله گل» رئيس جمهور 57 ساله ترکيه در اين مصاحبه در مورد مسير آنکارا به اتحاديه اروپا، مدرنيزاسيون در ترکيه و مساله کردها مي گويد.

---

-آقاي رئيس جمهور چرا مناقشه بر سر حجاب در کشور شما اينچنين سرسختانه دنبال مي شود؟

من در مقام فعلي ام ديگر نمي توانم سياست حزبي را پيگيري و اجرا کنم. اما افتخار مي کنم که عضو اين دولت بودم و در روند اصلاحات مشارکت داشتم. مناقشه بر سر حجاب هم در واقع بر سر همان دموکراتيزاسيون در ترکيه است، مبارزه يي براي حقوق اساسي و آزادي هاي فردي و البته مذهب. کشور من سرزميني لائيک و دموکراتيک به حساب مي آيد. اين انتخاب شخصي هر زني است که بخواهد حجاب داشته يا نداشته باشد. وانگهي اين مساله در خانواده ها چندان اهميتي ندارد و مناقشه زماني بالا مي گيرد که سياستمدارها به آن مي پردازند و از آن يک پديده فرهنگي مي سازند.

-اما برخي مردم تصور مي کنند حجاب نشانه يي از اين مساله است که دولت هدف اسلامي کردن ترکيه را دنبال مي کند.

من چنين برداشتي از حجاب ندارم. ما در مورد قانون حجاب به منتقدان اروپايي هم گفته ايم که اين مساله ناقض آزادي عقيده و مذهب نيست.

-دولت قانون منع حجاب در دانشگاه ها را لغو کرد اما دادگاه قانون اساسي بار ديگر آن قانون را به جريان انداخت. در همين تابستان گذشته هم چيزي نمانده بود که حزب حاکم «رجب طيب اردوغان» منحل شود. آيا اين مساله همان جنگ قدرت ميان خواص کماليست با خواص جديد محافظه کار است که در حزب عدالت و توسعه جمع شده اند؟

در حال حاضر در ترکيه فرآيند يک تغيير و تحول مهم جريان دارد يعني مدرنيزاسيون و دموکراتيزاسيون. ما تنها برخي استانداردها را با استانداردهاي اتحاديه اروپا هماهنگ مي کنيم و اين مساله گاه براي برخي ترک ها دردآور است. با اين حال اين کار از نظر من يک پيشرفت خوب به حساب مي آيد.

-دولت ترکيه از يک طرف اقتصاد مدرن مي سازد و از سوي ديگر اعضاي اين دولت همان محافظه کاراني هستند که روسري نماد آنها است.

حزب حاکم در اين مورد که حزبي محافظه کار و دموکراتيک است، پرده پوشي نمي کند. ما احزاب ناسيوناليست و سوسيال دموکرات هم داريم. اين درست است که اقتصاد ما در سال هاي گذشته بسيار قدرتمند شده و ترقي و پيشرفت داشته و داريم. در عين حال در اين مورد که از اين قدرت موثر خود در جهت نهادينه کردن دموکراسي، حقوق بشر و اقتصاد بازار آزاد استفاده کنيم، اهمال کرده ايم. اين دولت جامعه اکثراً مسلماني را مدرنيزه مي کند و همين مساله از ترکيه کشوري منحصر به فرد مي سازد.

-آيا اين موفقيت هاي اقتصادي به دليل بحران جهاني اقتصاد که امروزه بدان دچاريم به مسلخ نمي رود؟

ترکيه از جمله کشورهايي است که هنوز ارتباط چنداني با اين مساله ندارد. ما هم در سال 2001 دچار چنين بحراني شديم. در آن زمان 25 درصد توليد ناخالص ملي ما که بالغ بر 45 ميليارد دلار مي شد در حوزه هاي بانکي سرمايه گذاري شده بود. اين مساله به خصوص با معيارهاي امروز ارزشش را داشت. امروزه بازار مالي ترکيه به دليل همين نظارت بانکي مستقل بسيار پايدار است.

-در آغاز نوامبر جديدترين گزارش اتحاديه اروپا در مورد ترکيه منتشر مي شود. احتمالاً در اين گزارش به خصوص به خاطر کاهش سرعت اصلاحات، نمره خوبي به ترکيه داده نخواهد شد.

احتمالاً درست است زيرا ما در سال 2008 به صورت کلان با مشکلات داخلي مشغول بوده ايم. البته اينکه ما در نزديکي هدف باقي مانده ايم نکته يي مثبت است اما من مطمئن هستم که ما در سال 2009 اين کسري ها را جبران مي کنيم.

-به نظر شما ترکيه چه زماني به اتحاديه اروپا خواهد پيوست؟

ما هيچ عجله يي نداريم. اما يک چيز را بايد بدانيد، همان طور که ترکيه امروز با پنج سال پيش تفاوت دارد، ترکيه پنج سال بعد هم با امروز متفاوت خواهد بود. کشور من به سرعت دگرگون و متحول خواهد شد. علاوه بر آن ما با اتحاديه اروپا در حال مذاکره هستيم و اين اتحاديه پيشرفت هاي ما را نسبت به قبل از نزديک تعقيب خواهد کرد. چنانچه اين روند با موفقيت به پايان برسد آنگاه موعد تصميم گيري در اين مورد خواهد رسيد که آيا ترکيه مي تواند به اين اتحاديه بپيوندد يا نه. اما ما هم از ديگر کشورها انتظار داريم به امضاي خود متعهد باشند و از اتحاديه اروپا خواهان يک قرارداد تفاهم هستيم.

-اتحاديه اروپا از ترکيه به دليل سياست خارجي اش تقدير زيادي به عمل مي آورد. کشور شما در گذشته خود را در محاصره دشمنان مي ديد اما امروزه با همه همسايگان (به غيراز قبرس) روابط خوبي داريد. اين روند در ادامه به کجا مي رود؟

ما در عرصه خارجي سياست تنش زدايي را دنبال مي کنيم و عقيده داريم که مي توانيم نه تنها مشکلات خود بلکه مشکلات منطقه را نيز حل کنيم. ترکيه اين توانايي را دارد که در برقراري صلح و ثبات در خاورميانه مشارکت داشته باشد.

-به عنوان مثال ترکيه براي گفت وگو ميان اسرائيل و سوريه ميانجيگري مي کند. اين مذاکرات در چه مرحله يي است؟

اينکه ما مورد اعتماد هر دو کشور هستيم يک امتياز محسوب مي شود. به همين خاطر ما در روند صلح ميان سوريه و اسرائيل نقشي ويژه ايفا مي کنيم. ما اين امکان را فراهم مي کنيم که دو طرف دعوا با يکديگر گفت وگو کنند. هر دو طرف با جديت و صداقت روي يک تفاهمنامه کار مي کنند.

-آيا همان طور که در سياست خارجي براي تنش زدايي تبليغ مي کنيد در مورد مناقشه با حزب پ ک ک هم اين روش را به کار مي بريد؟ چرا مساله کردها به عنوان يک زخم مزمن باقي مانده است؟

شما بايد مساله کردها را به صورتي کاملاً شفاف از مساله پ. ک. ک جدا کنيد. بر اساس قانون اساسي ما هر کس که از تابعيت ترکيه برخوردار باشد حق دارد هر شغلي را دارا باشد، صرف نظر از اينکه وي به کدام قوم و قبيله تعلق دارد. در گذشته مشکلاتي در اين مورد وجود داشت؛ بسياري از کردها به دليل نژاد خود مورد تبعيض واقع مي شدند و حق صحبت و نوشتن به زبان کردي را نداشتند. اما اين وضعيت تغيير کرده است و حقوق فرهنگي کردها تقويت شده است.

-و رابطه با پ ک ک؟

پ ک ک يک سازمان تروريستي است و افراد آن در شهرهاي بزرگ حملات تروريستي انجام داده و زنان و کودکان بي شماري را کشته اند. تعدادي از اين تروريست ها از طريق عراق به ترکيه مي آيند. همه ما بايد بدانيم که پ ک ک جنگي بي رحمانه و ناجوانمردانه را رهبري مي کند و ما هم بايد از خودمان دفاع کنيم.

-در ايرلند شمالي هم ارتش جمهوريخواه طي چندين دهه حتي در لندن اقدام به حملات تروريستي مي کرد و حمام خون به راه مي انداخت. اما بعدها «توني بلر» نخست وزير پيشين بريتانيا محدوديت ها را لغو کرد و به تدريج با تلاش زياد توانست به آن جنگ داخلي پايان دهد. آيا مورد ايرلند شمالي نمي تواند الگويي براي ترکيه باشد؟

براي پايان دادن به تروريسم بي ترديد راه هاي متفاوتي وجود دارد. من کاملاً مطمئن هستم که کارشناسان ما به اصطلاح آن روش بريتانيايي را هم مورد بررسي و تجزيه و تحليل قرار داده اند.

منبع؛ اشپيگل