تاریخچه جام های جهانی فوتبال

در پانزدهم آگوست 1936، بلافاصله پس از انجام بازیهای المپیک، 40 عضو از 54 عضو فیفا در برلین آلمان گردهم آمدند و تصمیم گرفتند که سومین جام جهانی در فرانسه برگزار شود. هرچند پیش بینی می شد که شرکت کنندگان به مراتب بیش از جام جهانی 34 باشد، اما این پیش بینی به واقعیت نیانجامید، چراکه ابتدا 38 کشور برای شرکت در مرحله انتخابی ثبت نام نمودند ولی در نهایت تنها 27 کشور در این رقابتها حضور یافتند. اروپا در آستانه جنگ جهانی دوم قرار داشت، اسپانیا به علت جنگ داخلی امکان حضور نیافت. اتریش هرچند به دور نهایی صعود کرده بود، به علت اشغال توسط آلمان از شرکت منع شد و به دستور هیتلر چهار بازیکن نخبه، این تیم با پیراهن آلمان در جام حضور یافتند. از آسیا، تیم اندونزی و از آفریقا، تیم مصر خود را به فرانسه رساند. آرژانتین و اروگوئه، مسابقات را تحریم کردند و تنها تیم برزیل از آمریکای جنوبی رهسپار اروپا گردید. تیم ایتالیا، همچنان پوزو را در قامت مربی خود می دید و چند ستاره از دوره قبل همچنان در تیم حضور داشتند. در مرحله اول تیم ایتالیا به سختی نروژ را 2 بر 1 مغلوب کرد. پیش از این دیدار، پوزو بازیکنان خود را مجبور کرد با لباس سیاه وارد زمین شوند و به سبک فاشیستی ادای احترام نمایند که البته این حرکت آنها، با اعتراض شدید تماشاگران همراه شد. در دیگر دیدارها، تیم کوبا پس از تساوی با رومانی، در دیدار تکراری با درخشش دروازه بانش، این تیم را شکست داد. سوئیس و آلمان هم دیدار اول به تساوی دست یافتند تا مجبور به برگزاری بازی تکراری شوند که در نهایت آلمان 4 بر 2 مغلوب شد و از دور مسابقات کنار رفت. در زیباترین مسابقه مرحله اول، تیم برزیل با درخشش لئونیداس داسیلوا 6 بر 5 بر لهستان چیره شد.



در مرحله دوم، تیم ایتالیا موفق شد تیم میزبان را با نتیجه 3 بر یک شکست دهد. برزیل و چکسلواکی یکی از خشن ترین بازیهای جام را به نمایش گذاشتند. دیدار اول دو تیم مساوی 1 بر 1 رسید؛ اما در دیدار تکراری این برزیلی ها بودند که بازی را 2 بر 1 به نفع خود خاتمه دادند و راهی نیمه نهایی شدند تا در برابر ایتالیا قرار بگیرند. در دیدار نیمه پایانی، مربی برزیل که بسیار مغرور شده بود به دو ستاره خود یعنی لئونیداس و مارتیم استراحت داد تا با نتیجه 2 بر 1 مغلوب تیم باانگیزه و قدرتمند ایتالیا شود. در دیگر دیدار این مرحله تیم مجارستان در یک بازی یک طرفه با نتیجه 5 بر 1 مقابل سوئد به پیروزی دست یافت.

در دیدار رده بندی، تیم برزیل موفق شد سوئد را 4 بر 2 مغلوب نماید. در 19 جولای 1938 در ورزشگاه کلمبوس شهر پاریس، دوتیم ایتالیا و مجارستان در برابر هم قرار گرفتند تا سرنوشت قهرمان جام سوم را مشخص کنند. ایتالیایی ها در حضور 55000 تماشاگر در مسابقه ای بسیار تحسین انگیز با نتیجه 3 بر 1 بر مجارستان غلبه کردند تا برای دومین بار پیاپی، قهرمان مهمترین رویداد ورزشی جهان پس از المپیک شوند.
بروز جنگ جهانی دوم در سال 1939، باعث تعطیلی فوتبال و رقابتهای جام جهانی شد تا چهارمین دوره پس از 12 سال در سال 1950 برگزار شود.

با شروع جنگ جهانی دوم، مسابقات فوتبال در سراسر دنیا اروپا و برخی نقاط جهان تعطیل گردید و جام جهانی در سالهای 1942 و 1946 برگزار نگردید. با اشغال فرانسه توسط آلمان، هیتلر تلاش نمود تا مقر فیفا را از پاریس به برلین منتقل کند، اما ژول ریمه با این امر به شدت مخالفت کرد و فیفا را به سوئیس که کشوری بی طرف در جنگ بود، منتقل نمود. پس از پایان جنگ جهانی، در اول ژوئن 1946 اجلاس فیفا در لوکزامبورگ برگزار شد و اعضای فیفا تصمیم گرفتند برگزاری جام جهانی را از سر گیرند. با توجه به ویرانی های ناشی از جنگ و اوضاع نابسامان اقتصادی در اروپا، میزبانی جام جهانی چهارم به برزیل رسید. 33 کشور برای شرکت در مسابقات مقدماتی ثبت نام کردند. البته آرژانتین به علت سردی روابط سیاسی با برزیل از انجام دیدارهای مقدماتی انصراف داد. فرانسوی ها هم به بهانه مسافت طولانی سفر از شرکت در این دوره کنار کشیدند. کشورهای بریتانیا با آشتی دوباره با فیفا در مسابقه انتخابی شرکت کردند که در آن انگلیس با شکست دادن اسکاتلند عازم جام جهانی شد. آلمان به علت آنکه آغازگر جنگ جهانی بود، از فیفا اخراج شد تا شانس حضور در جام را هم نداشته باشد. تیم ایتالیا که قهرمانی دو دوره گذشته را در کارنامه داشت، به علت کشته شدن بسیاری از ستارگارنش در سانحه هوایی سال 1949 تورین و جدا شدن ویتوریوپوزو سرمربی خود، بسیارضعیف می نمود. در آن طرف اقیانوس، برخلاف عدم شرکت بسیاری از تیمهای اروپایی، تیم اروگوئه که در سالهای 1934 و 1938 غایب بود، با تیمی هماهنگ به دنبال افتخار آفرینی تازه بود. برزیل هم که از حمایت تماشاگران بهره می برد، تدارک فراوانی برای قهرمانی دیده بود. سرپرستی این تیم را فلاویوکوستا یکی از کارخانه داران معروف برزیل که رئیس باشگاه بوتافوگو هم بود، برعهده داشت. دولت برزیل برای هرچه باشکوه تر برگزار شدن مسابقات در کنار رودخانه ماراکانا در ریودوژانیرو، ورزشگاه جدیدی بنا نمود که به همین نام خوانده شد. این ورزشگاه عظیم 318 متر ارتفاع و 945 متر محیط داشت و با ظرفیتی درحدود 200000 تماشاگر بزرگترین ورزشگاه دنیا بود. همچنین برای امنیت بیشتر خندقی به عمق 2 متر و عرض 3 متر بین جایگاه تماشاچیان و زمین بازی احداث شد.
در نهایت 12 تیم در مرحله انتخابی برگزیده شدند تا به همراه ایتالیا قهرمان دوره قبل و برزیل میزبان مسابقات، دور نهایی را آغاز نمایند. با اصرار ژنرال گاسپادوترا دیکتار وقت برزیل، مسابقات در چهار گروه قرعه کشی شد تا بازیهای دور اول در نقاط مختلف برزیل برگزار شود. یکی از نکات مهم این دوره، نام گذاری جام جهانی به نام ژول ریمه بنیانگذار آن بود و قرار براین شد که هر تیمی که موفق به فتح سه دوره جام ژول ریمه شود، این جام را برای همیشه به خانه ببرد.
دیدار افتتاحیه در ماراکانا و در حضور تماشاگران پرشور برزیلی بین کشور میزبان و مکزیک برگزار شد که طی آن برزیل با 4 گل، مکزیک را در هم کوبید. این تیم در دیدار دوم با سوئیس 2 بر 2 مساوی کرد و با شکست دادن یوگسلاوی در دیدار آخر گروهی (2 بر صفر) به دور نهایی راه یافت. در گروه دوم که تیمهای اسپانیا، انگلیس، ایالات متحده و شیلی قرار داشتند، تیم مدعی انگلیس، پس از قبول شکست یک بر صفر از ایالات متحده و اسپانیا از گردونه جام کنار رفت تا از این گروه، تیم اسپانیا با 3 پیروزی به دور نهایی صعود نماید. در گروه سوم، سه تیم ایتالیا، سوئد و پاراگوئه حضور داشتند که سوئد با شکست ایتالیا و تساوی با پاراگوئه جواز صعود، دریافت نمود. در گروه چهارم هم که تنها دو تیم اروگوئه و بولیوی حضور داشتند، یک بازی برگزار شد و اروگوئه با 8 گل حریف خود را مغلوب کرد تا چهارمین تیم حاضر در دور نهایی باشد.
مرحله نهایی مسابقات برای اولین بار به صورت گروهی و با حضور چهار تیم برگزار شد. در روز اول بازیها، اروگوئه و اسپانیا به تساوی 2 بر 2 رضایت دادند و برزیل با نتیجه خیره کننده 7 بر 1 تیم سوئد را مغلوب کرد. در روز دوم، اروگوئه 3 بر 2 سوئد را شکست داد و برزیل با نتیجه 6 بر یک اسپانیا را درهم کوبید تا تکلیف قهرمانی به دیدار اروگوئه و برزیل کشیده شود. برای کسب عنوان سومی تیم سوئد 3 بر یک بر اسپانیا چیره شد. دیدار نهایی در 16 جولای 1950 در حضور نزدیک به 200000 نفر در ورزشگاه ماراکانا برگزار شد. برزیلی ها که برای کسب عنوان قهرمانی تنها به یک تساوی نیاز داشتند ونتایج بسیار قدرتمندانه تری نسبت به رقیب کسب کرده بودند، هیچ شانسی برای اروگوئه قائل نبودند. مردم برزیل پیش از برگزاری این بازی کاناوالهای شادی آماده کرده و منتظر پیروزی تیمشان بودند ولی آنچه در این دیدار اتفاق افتاد خارج از تصور همگان بود. دو تیم، نیمه اول را بدون گل به رختکن رفتند. با شروع نیمه دوم، فریکا تیم برزیل را یک بر صفر جلو انداخت تا موج شادی تمام برزیل را فراگیرد، اما در دقیقه 66 خوان شیافینو بازی را به تساوی کشاند و 11 دقیقه مانده به پایان بازی گیگا از اروگوئه، شادی برزیلی ها را با گل خود به عزا تبدیل کرد تا اروگوئه در حضور چشمان اشکبار 200000 برزیلی جام را در دستان کاپیتان خود وادلا ببیند.

با تلاشهای کارلوس ریتیلبون رئیس فدراسیون فوتبال شیلی، در 10 ژوئن 1956 در کنگره فیفا در لیبسون، تصمیم گرفته شد که هفتمین دوره جام جهانی در سال 1962 در کشور شیلی برگزار شود. در آن دوره، رسم فیفا بر این بود که دو دوره جام جهانی در اروپا و یک دوره در آمریکای جنوبی برگزار شود و از آنجایی که از میان کشورهای صاحب فوتبال و دارای امکانات آمریکای جنوبی، برزیل در سال 1950 و اروگوئه در سال 1930 میزبان شده بودند و آرژانتین دارای اختلافات فراوانی با فیفا بود، میزبانی به شیلی رسید. برای حضور در دور مقدماتی، 56 تیم ثبت نام کردند که پس از انصراف 5 کشور، مسابقات انتخابی با حضور 51 کشور در سه منطقه آسیا-آفریقا-اروپا، کنکاکاف و آمریکای جنوبی برگزار شد و 14 تیم انتخاب شده بهمراه شیلی میزبان بازیها و برزیل قهرمان دوره قبل، دورنهایی را در 30 می 1962 آغاز نمودند. پس از شروع جام، برزیل که 9 بازیکن تیم دوره پیش خود را حفظ نموده بود، شانس اول قهرمانی شمرده می شد. شوروی هم که دو سال قبل قهرمان اولین دوره جام ملتهای اروپا شده بود، با حضور یک دروازه بان بسیار آماده (لو یاشین) از تیمهای قدرتمند این دوره بود. ایتالیایی ها برای جبران ناکامیهای پس از جنگ، از دو ستاره غیرایتالیایی سود می بردند که یکی آلتافینی از اعضای تیم قهرمان برزیل در جام جهانی 1958 بود و دیگری عمرسیووری آرژانتینی الاصل که مرد سال اروپا هم شده بود. اسپانیایی ها که آن زمان باشگاه رئال مادریدشان قهرمان مطلق باشگاههای اروپا بود، از سانتاماریای اروگوئه ای و فرانس پوشکاش مجاری که هردو از ستارگان جام جهانی 1954 بودند و آلفرد و دی استفانو نابغه آرژانتینی، بهره می بردند. البته دی استفانو به علت مشاجره با مدیر تیم، حاضر به بازی نشد و در نهایت اسپانیا در گروه خود به مقام چهارم رسید و از گردونه رقابتها حذف شد.





در مرحله اول، شوروی قهرمان اروپا از گروه یک، آلمان غربی از گروه دو، برزیل مدافع عنوان قهرمانی از گروه سه و مجارستان از گروه چهارم بدون شکست، به مرحله یک چهارم نهایی صعود کردند تا به همراه یوگسلاوی، انگلیس، چکسلواکی و شیلی، برگزار کننده بازیهای این مرحله با شند. تیم برزیل در دیدار دوم خود، پله را به علت آسیب دیدگی از دست داد ولی با حضور واوا و گارینشا در خط حمله و آماریلدو -جانشین پله مصدوم- همچنان تیمی پرقدرت داشتند. مورییرا سرمربی تیم برزیل از تمام بازیکنان بزرگ این کشور در تیم استفاده نمود؛ حتی نیلتون سانتوز 35 ساله و جلما سانتوز 33 ساله در کار دفاعی، بسیار موفق عمل نمودند.
در مرحله یک چهارم پایانی، یوگسلاوی با گل دقیقه 86 رادکوویچ، آلمان غربی را حذف نمود. شیلی با نتیجه 2 بر یک از سد شوروی گذشت. برزیل با دو گل گارینشا و یک گل واوا در مقابل انگلیس به پیروزی رسید و چکسلواکی با یک گل دیگر، تیم اروپای شرقی یعنی مجارستان را مغلوب کرد. در مرحله نیمه نهایی، برزیل در برابر چشمان تماشاگران مشتاق شیلی، میزبان را با دو گل گارینشا و دو گل واوا 4 بر 2 شکست داد و چکسلواکی با درخشش ماساپوست، یوگسلاوی را 3 بر 1 پشت سرنهاد تا یک بار دیگر در این جام در برابر برزیل صف آرایی کند. در دیدار رده بندی، شیلی موفق شد یوگسلاوی را یک بر صفر مغلوب کند تا به مدال برنز دست یابد.
دیدارنهایی در هفدهم ژوئن 1962 در ورزشگاه ناسیونال استادیوم شهر سانتیاگو در حضور 68000 تماشاگر برگزار گردید. در این بازی ابتدا چکسلواکی با گل ماساپوست پیش افتاد ولی حضور منه گارینشا، نابغه برزیلی جام 62 و سه پاس طلایی او به آماریلدو، واوا و زیتو باعث خلق پیروزی 3 بر یک برزیل و فتح در دومین جام جهانی پیاپی توسط این تیم شد.

پس از هفت دوره برگزاری جام جهانی در کشورهای مختلف، هشتمین دوره مسابقات در زادگاه فوتبال برگزار گردید. هفتاد کشور برای حضور در بازیهای مقدماتی ثبت نام کردند. در 30 ژانویه 1964، گروههای مقدماتی مشخص شدند تا بعد از برگزاری مسابقات، 14 تیم به همراه برزیل قهرمان دوره گذشته و انگلیس میزبان مسابقات، دیدارهای نهایی را برگزار نمایند. در مسابقات مقدماتی از گروه آسیا-اقیانوسیه، تیم کره شمالی با شکست استرالیا در دو بازی به جام جهانی راه یافت. در اروپا، تیم پرتقال با درخشش ستاره موزامبیکی الاصل خود، اوزه بیو توانست تیم قدرتمند چکسلواکی را از پیش رو بردارد تا برای نخستین بار در دورنهایی جام جهانی حضور داشته باشد. به هر تقدیر با مشخص شدن 16 تیم نهایی، مسابقات جام جهانی در 6 ژانویه 1966 در هتل رویال گاردن لندن قرعه کشی شد و تیمها در چهار گروه چهار تیمی قرار گرفتند. انگلیسی ها از ورزشگاهها و امکانات فوق العاده ای برای برگزاری مسابقات برخوردار بودند و تمام تلاش خود را برای کسب مقام قهرمانی در کشور خود به کار گرفتند. البته یک حادثه می رفت تا این میزبانی شکوهمند را به شدت خدشه دار سازد؛ جام ژول ریمه که در ویترین یک تمبر فروشی به نمایش گذاشته شده بود، به سرقت رفت و انگلیسی ها شانس آوردند که پیش از شروع مسابقات، این جام توسط سگی به نام پیکل در پای یک درخت از زیر خاک بیرون کشیده شد تا رسوایی به بار نیاید. انگلستان تدارک فراوانی برای این مسابقات دیده و از تیمی فوق العاده تاکتیکی و قدرتمند برخوردار بود. آلفرد رمزی که از بازیکنان تیم ملی انگلیس در جام جهانی 1950 بود، سرمربیگری این تیم را از سال 1963 عهده دار شده بود. وی پایه تیم خود را بر خط دفاعی بنا نهاد و با بهره گیری از بابی مور و جکی چارلتون، دفاعی بسیار قدرتمند ساخت. او برای کسب موفقیت سیستم 3-3-4 را ابداع نمود که پس از جام جهانی 1966 و قهرمانی انگلیس به مدت ده سال الگوی مربیان بزرگ دنیا بود.



مسابقات دورنهایی در روز 11 جولای 1966 با بازی دو تیم انگلیس و اروگوئه از گروه اول در ویمبلی لندن آغاز شد. این دیدار با نتیجه صفر-صفر به پایان رسید. انگلیس با دو پیروزی دو بر صفر در برابر مکزیک و فرانسه به عنوان تیم اول به یک چهارم نهایی صعود کرد. تیم اروگوئه هم با پیروزی 2-1 در برابر فرانسه و تساوی بدون گل با مکزیک تیم دوم این گروه بود. در گروه دوم، آلمان غربی در نخستین دیدار خود 5-صفر سوئیس را درهم کوبید. آرژانتین هم موفق شد اسپانیا قهرمان جام ملتهای اروپا در سال 1964 که بازیکنان بزرگی چون لوئیس سوارز و پاکو جنتو را در اختیار داشت، 2 بر 1 شکست دهد. بازی دو تیم آلمان غربی و آرژانتین، بدون گل خاتمه یافت ولی در نهایت این دو تیم با برتری مقابل اسپانیا و سوئیس به عنوان تیمهای اول و دوم این گروه به مرحله بعد راه یافتند. در گروه سوم، برزیل فاتح دو جام جهانی گذشته با ترکیبی از قدیمی ها و چند جوان جویای نام، نخستین بازی خود را برابر بلغارستان با پیروزی 2-صفر با گلهای گارینشا و پله پشت سرنهاد ولی پله در این بازی آسیب دید تا از بازی دوم تیمش محروم شود. پرتقال هم با پیروزی 3-1 در برابر مجارستان، مدعی دیگر این گروه بود. برزیلی ها که فئولا (مربی این تیم در جام 1958) را بر روی نیمکت داشتند، در بازی دوم اسیر، قدرت نمایی مجارها شدند ومتحمل شکست 1-3 گردیدند تا با وحشت فراوان پای به بازی سرنوشت ساز با پرتقال گذارند. در برابر پرتقال هرچند پله به ترکیب تیم بازگشته بود ولی آشفتگی حاکم بر تیم برزیل باعث شکست 1-3 این تیم و حذف زود هنگام از جام جهانی شد. پرتقال با 3 پیروزی و مجارستان هم با کسب 2 پیروزی به مرحله بعد راه یافتند. در گروه چهارم، شوروی که تیمی فوق العاده منسجم داشت و در درون دروازه از یاشین افسانه سود می جست، با پیروزی 3 بر یک در برابر کره شمالی نماینده آسیا آغاز کرد. ایتالیا هم شیلی را 2 بر صفر شکست داد. کره شمالی که چندان جدی گرفته نمی شد، در دومین دیدار خود شیلی، دارنده عنوان سوم جام جهانی قبل را با نتیجه مساوی 1-1 متوقف نمود. هرچند این تساوی ابتدا حادثه شمرده شد ولی چشم بادامیها با پیروزی 1- صفر برابر ایتالیا در دیدار آخر خود ثابت نمودند که تیمی هماهنگ و قابل اعتنا هستند. پس از این بازی، عنوان طوفان زرد به این تیم داده شد و توجه جهانی به این تیم، معطوف گردید. شوروی با شکست شیلی و ایتالیا به عنوان تیم اول به دور بعد صعود نمود و کره شمالی هم، دوم گروه شد.





در مرحله یک چهارم نهایی، انگلیس در یک دیدار پربرخورد، آرژانتین را یک-صفر شکست داد. آلمان غربی هم موفق شد تیم اروگوئه را 4-صفر شکست دهد. در زیباترین دیدار این مرحله، کره شمالی به مصاف پرتقال رفت و درحالیکه تا دقیقه 27، 3 بر صفر از این تیم پیش بود، با درخشش پلنگ سیاه پرتقال (اوزه بیو) که به تنهایی 4 گل به ثمر رساند، در نهایت 3-5 بازنده و از دور رقابت ها کنار رفت. شوروی هم با پیروزی 2-1 در برابر مجارستان، دیگرتیم راه یافته به مرحله نیمه پایانی بود.
در مرحله نیمه نهایی، انگلیس با گلهای بابی چارلتون در برابر تک گل اوزه بیو موفق شد پرتقال را 2-1 شکست دهد. در دیدار دیگر این مرحله، تیم آلمان غربی علی رغم درخشش یاشین در درون دروازه شوروی دو بر یک به پیروزی رسید تا حریف میزبان در دیدار نهایی باشد. در دیدار رده بندی، پرتقال، شوروی را مغلوب کرد تا با شایستگی در مکان سوم جهان قرار گیرد.
دیدار نهایی در سی ام جولای سال 1966 در برابر دیدگان 95000 تماشاگر حاضر در ورزشگاه ویمبلی و 400 میلیون بیننده تلویزیونی با قضاوت وینسنت از سوئیس برگزار شد. مسابقه در وقت قانونی با نتیجه 2-2 مساوی به پایان رسید. در یازدهمین دقیقه از وقت اضافی اول، جفت هورست با یک ضربه تماشایی توپ را به زیر طاق دروازه آلمان کوبید، توپ روی خط فرود آمد و به درون زمین برگشت ولی داور مسابقه با نظر کمک داور، گل را پذیرفت تا انگلیس با یک گل مشکوک، از آلمان پیش افتد. جفت هورست با گل دقیقه 120 خود، یک پیروزی حماسی را برای انگلیس رقم زد تا جام ژول ریمه در خانه میزبان باقی بماند.

در جریان برگزاری بازیهای المپیک توکیو در سال 1964، کشور مکزیک توانست بیش از آرژانتین نظر مسئولان فیفا را جذب نماید و میزبان جام جهانی نهم شود. از جمله برتریهای مکزیک، برگزاری بازیهای المپیک 1968 بود که باعث می شد امکانات زیادی برای برگزاری جام جهانی در این کشور فراهم باشد. البته بلندی شهرهای مکزیک از سطح دریا، نگرانی هایی را بخصوص برای کشورهای اروپایی فراهم کرده بود. از میان 138 عضو فیفا در آن زمان، 72 کشور برای حضور در رقابتهای انتخابی جام جهانی ثبت نام کردند. مکزیک به عنوان میزبان مسابقات و انگلیس قهرمان دوره گذشته از انجام دیدارهای انتخابی معاف بودند. در کنگره فیفا در سال 1968 تصمیم گرفته شد سهمیه اروپا هشت تیم، آمریکای جنوبی سه تیم، کونکاکاف، آسیا-اقیانوسیه و آفریقا هرکدام یک تیم باشد.



رقابتهای مقدماتی از اول آوریل 1968 تا 31 دسامبر 1968 به طول انجامید و شاهد اتفاقات فراوانی بود. در قاره اروپا، پرتقال تیم سوم جام جهانی قبل، فرانسه، اسپانیا، یوگسلاوی و هلند حذف شدند. در آمریکای جنوبی، آرژانتین با شکست در برابر پرو از حضور در جام جهانی محروم گردید. السالوادور از کونکاکاف، اسرائیل از آسیا و مراکش از قاره آفریقا برای نخستین بار به دور پایانی راه یافتند. در دهم ژانویه 1970 در هتل ماریوایزابل مکزیکوسیتی، مسابقات قرعه کشی شد و نحوه برگزاری و زمان بازیها اعلام گردید. جام جهانی با دیدار مکزیک و شوروی در 31 می آغاز گردید. دو تیم در این مسابقه به تساوی بدون گل دست یافتند. در این گروه، شوروی موفق شد با شکست دادن بلژیک (4-1) و السالوادور (2-صفر) به عنوان تیم اول صعود نماید. مکزیک هم با پیروزی بر بلژیک و السالوادور با امتیاز برابر، ولی تفاضل کمتر نسبت به شوروی، دومین تیم راه یافته به یک چهارم پایانی از گروه اول بود. در گروه دوم، نتایج بسیار نزدیک به هم بود، ایتالیا قهرمان اروپا در سال 1968 با پیروزی در برابر سوئد (1- صفر) مسابقاتش را آغاز کرد. اروگوئه هم در اولین دیدار، اسرائیل نماینده آسیا را 2 بر صفر شکست داد. دیدار دو تیم ایتالیا و اروگوئه، بدون گل به پایان رسید و در کمال حیرت همگان، اسرائیل موفق شد پس از متوقف کردن سوئد (1-1)، ایتالیا را هم متوقف نماید (صفر-صفر). سوئد که برای صعود به همراه ایتالیا به یک پیروزی با اختلاف دو گل نیاز داشت، تنها توانست یک بار دروازه اروگوئه را باز کند تا اروگوئه به عنوان تیم دوم این گروه صعود کند. در گروه سوم، انگلیس مدافع عنوان قهرمانی، توانست رومانی و چکسلواکی را با نتایج مشابه یک بر صفر شکست دهد ولی در برابر برزیل که برای اعاده حیثیت به مکزیک آمده بود، یک بر صفر مغلوب شد تا پس از این تیم که چکسلواکی را 4-1 و رومانی را 3-2 شکست داده بود، به مرحله بعد صعود نماید. آلمان غربی، اولین تیم صعود کننده گروه چهارم بود. این تیم هر سه تیم مراکش (2-1)، بلغارستات (5-2) و پرو (3-1) را به راحتی شکست داد تا بالاتر از پرو جواز حضور در یک چهارم نهایی را بدست آورد.



در مرحله یک چهارم نهایی، ایتالیا در یک بازی تماشایی میزبان مسابقات را 4-1 مغلوب کرد. اروگوئه با تک گل اسپاراگو، تیم قدرتمند شوروی را شکست داد. برزیل با گلهای ریوه لینو، توستائو (2 گل) و جرزینهو، تیم شگفتی ساز پرو را 4-2 از پیش رو برداشت. آلمان غربی هم موفق شد پس از تساوی با انگلیس در وقت قانونی بازی، در وقت اضافی با تک گل گردمولر، به نیمه نهایی صعود نماید.
در مرحله نیمه پایانی، ایتالیا و آلمان غربی در برابر هم قرار گرفتند. در این مسابقه نفس گیر که 80000 تماشاگر آن را نظاره می کردند، ابتدا بونین سینیا در دقیقه 7، ایتالیا را پیش انداخت، این برتری تا آخرین لحظات بازی ادامه داشت، اما در دقیقه 90، شنلینگر که چهارمین جام جهانی را با پیراهن آلمان تجربه می کرد؛ بازی را به تساوی کشاند. دو تیم، در وقتهای اضافی، نمایشی خارق العاده را ارائه دادند. هیجان حاکم بر بازی چنان بود که بکن باوئر علی رغم شکستگی دست، به بازی ادامه داد. ابتدا گردمولر آقای گل جام جهانی 70، آلمان را پیش انداخت ولی یک دقیقه بعد بورگنیش نتیجه را مساوی کرد. در دقیقه 103، لوئیجی ریوا چهره استثنایی ایتالیا، درخط حمله گل برتری را به ثمر رساند. 6 دقیقه بعد، گردمولر دهمین گل خود را در این دوره به ثمر رساند تا یک بار دیگر همه چیز مساوی شود، ولی تنها یک دقیقه وقت لازم بود تا جیانی ریورا با گل خود، پایان بخش این ماراتن تماشایی فوتبال باشد وایتالیا را پس از 32 سال، فینالیست جام جهانی کند. در دیگر دیدار این مرحله، تیم برزیل در ادامه پیروزیهای درخشانش، اروگوئه را 3 بر یک در هم کوبید تا برای سومین بار طی 12 سال، در بازی نهایی جام جهانی حضور یابد. در دیدار رده بندی، آلمان غربی با تک گل وولفانگ اوورات به برتری دست یافت تا صاحب مدال برنز شود.
دیدار پایانی در بیست و یکم جولای 1970، در حضور 110000 تماشاگر در ورزشگاه آزتک مکزیکوسیتی برگزار شد. تیم برزیل با هدایت ماریوزاگالو (مهاجم برزیل در جامهای 1958 و 1962) و حضور ستارگانی چون پله، کارلوس آلبرتو، جرزینهو، توستائو، ریوه لینو و جرسون شایستگی کامل برای قهرمانی داشت. این تیم درحالی در برابر ایتالیا صف آرایی نمود که هر پنج مسابقه قبلی خود را با اقتدار پشت سر نهاده بود. سلطان پله، ستاره بی بدیل جهان فوتبال در دقیقه هجدهم با یک ضربه سر تماشایی، برزیل را پیش انداخت. بونین سینیا در دقیقه 37، دروازه برزیل را باز نمود تا فشار روی ایتالیایی ها کمتر شود. دو تیم با همین نتیجه به رختکن رفتند. با شروع نیمه دوم، این برزیلی ها بودند که با ارائه یک بازی بی نظیر سه بار دیگر دروازه حریف اروپایی خود را گشودند تا فاتح همیشگی جام ژول ریمه شوند. طبق قانون فیفا، برزیل به عنوان اولین تیمی که سه بار فاتح جام جهانی شده بود، تندیس طلایی جام را برای همیشه از آن خود ساخت

در کنگره فیفا در سال 1964، علاوه بر مکزیک که به عنوان میزبان جام جهانی 1970 برگزیده شد، کشور آلمان غربی هم به منظور میزبانی جام جهانی 1974 انتخاب گردید. دو سال پیش از این دوره، بازیهای المپیک 1972 در مونیخ آلمان برگزار شده بود؛ بنابراین تمامی امکانات، مهیای برگزاری باشکوه جام جهانی بود. تیم ملی آلمان غربی در سال 1972 قهرمان جام ملتهای اروپا شده بود و باشگاه بایرن مونیخ هم که اسکلت تیم ملی را تشکیل می داد، قهرمان باشگاههای اروپا بود. بنابراین آلمان ها امید فراوانی به فتح جام در کشور خود داشتند. پس از آنکه برزیل با فتح جام جهانی 1970 به علت فتح سه دوره صاحب همیشگی جام زرین ژول ریمه شد، فیفا تصمیم گرفت تا جام قهرمانی جدیدی جایگزین آن نماید. اعلان عمومی فیفا باعث شد 53 طرح به مقر فیفا در زوریخ ارسال شود. سرانجام در 5 آوریل 1971، طرح یک مجسمه ساز ایتالیایی به نام سیلویوگازانیکا انتخاب شد. طرح این جام جدید که از طلای ناب ساخته شد و 15 اینچ ارتفاع داشت، عبارت بود از دو بازیکن فوتبال که کره زمین را بر بالای دستشان بلند کرده بودند. جام جدید با صرف هزینه یک میلیون فرانک سوئیس توسط کارگاه طلاسازی برتونی ایتالیا ساخته شد و نام جام جهانی فیفا برآن نهاده شد. برخلاف جام ژول ریمه که پس از سه بار قهرمانی برزیل برای همیشه به این کشور اهدا شد، جام جهانی فیفا پس از قهرمانی هر کشور به مدت چهار سال در اختیار کشور مزبور می ماند و سپس یک جام بدلی به رسم یادبود توسط فیفا به آن کشور اهدا می شد.



برای حضور در رقابتهای مقدماتی، 98 کشور از 140 کشور عضو فیفا ثبت نام کردند تا سرنوشت 14 تیم نهایی را مشخص نمایند. برزیل قهرمان دور پیش و آلمان غربی میزبان مسابقات از شرکت در رقابتهای مقدماتی معاف بودند. در اروپا، تیمها در 9 گروه مقدماتی قرار گرفتند که انگلیس در گروه پنجم با شکست در برابر لهستان از حضور در دورنهایی بازماند. شوروی هم که بالاتر از فرانسه، تیم اول گروه نهم شده بود؛ برای صعود می بایست به دیدار تیم اول گروه سوم آمریکای جنوبی یعنی شیلی می رفت که در اعتراض به حکومت مستبد و شرایط سیاسی حاکم براین کشور، حاضر به دیدار با شیلی نشد و شیلی به جام جهانی راه یافت. علاوه بر صعود لهستان، تیمهای ایتالیا، هلند، بلغارستان، سوئد، آلمان شرقی، یوگسلاوی و اسکاتلند به جام جهانی صعود نمودند. مسابقات مقدماتی در آمریکای جنوبی در سه گروه برگزار شد که اروگوئه و آرژانتین، به عنوان تیمهای اول گروههای یک و دو به دورنهایی رسیدند. در منطقه کونکاکاف، تیم هائیتی با کسب نتایج لازم در مراحل اول و دوم به جام جهانی صعود نمود و مکزیک و ایالات متحده ناکام ماندند. در قاره آفریقا، مسابقات بصورت حذفی در سه مرحله برگزار شد و مرحله چهارم با حضور سه تیم زئیر، زامبیا و مراکش به صورت دوره ای انجام پذیرفت که زئیر با قهرمانی به جام جهانی راه یافت. در منطقه آسیا-اقیانوسیه، پانزده تیم در دو گروه چهار زیر گروه با هم به رقابت پرداختند که تیم ملی ایران هم برای نخستین بار در این مسابقات حضور یافت. استرالیا با شکست ایران، در مجموع دو دیدار رفت و برگشت، تیم اول گروه دوم شد و فینال بازیهای مقدماتی را با کره جنوبی، تیم اول گروه یک برگزار نمود که در آن پیکار هم، به پیروزی رسید و مسافر جام جهانی شد.


16 تیم در چهار گروه چهار تیمی، رقابتهای نهایی دهمین دوره جام جهانی را از 13 ژوئن تا 7 جولای 1974 برگزار نمودند. برخلاف چند دوره گذشته، پس از صعود دو تیم از هر گروه در مرحله یک چهارم نهایی، هشت تیم صعود کرده در دو گروه چهار تیمی قرار می گرفتند و تیمهای اول دو گروه، مستقیماً به فینال و تیمهای دوم به دیدار رده بندی می رفتند. در گروه اول، آلمان غربی با دو پیروزی 1-صفر مقابل شیلی و برتری 3-صفر برابر استرالیا برای دیدار سرگروهی به مسابقه با آلمان شرقی پای نهاد که در کمال حیرت 1-صفر مغلوب همسایه شرقی خود شد. برزیل که پس ازچهار دوره، پله ستاره پرفروغ خود را دراختیار نداشت؛ چندان موفق ظاهر نشد. برزیلی ها در گروه دوم، در دیدار افتتاحیه جام در برابر یوگسلاوی بدون گل متوقف شدند و پس از تساوی صفر-صفر در مقابل اسکاتلند و پیروزی 3-صفر برزئیر، به عنوان تیم دوم بعد از یوگسلاوی به مرحله یک چهارم نهایی صعود کردند. در گروه سوم، هلند با رهبری رینوس میشل بر روی نیمکت و یوهان کرایف، شاخص ترین بازیکن اروپا در زمین، با شکست 2-صفر اروگوئه و 4-1 بلغارستان و تساوی بدون گل در برابر سوئد، در صدر قرار گرفت و سوئد که درمقابل بلغارستان به تساوی رسیده بود، با شکست جالب توجه 3-صفر اروگوئه، به عنوان تیم دوم صعود نمود. در گروه ه چهارم، ایتالیا در دیدار اول خود هائیتی را شکست داد و با تساوی 1-1 مقابل آرژانتین به دیدار لهستان رفت. لهستان که در مسابقات مقدماتی جام جهانی، انگلیس را حذف کرده بود، با دو پیروزی در مقابل آرژانتین (3-2) و هائیتی (7-صفر) به یک تساوی برای سرگروهی نیاز داشت؛ ولی توانست با درخشش گرزگورلاتو و گلهای شارمخ و دی نا در برابر تک گل فابیوکاپلو، ایتالیا را شکست دهد و از گردونه مسابقات حذف نماید.



در مرحله یک چهارم نهایی هلند، برزیل، آلمان شرقی و آرژانتین در گروه اول قرار گرفتند. در روز اول هلند با نتیجه خیره کننده چهار بر صفر، آرژانتین را در هم کوبید. دراین دیدار کرایف (2 گل)، کرول و جانی رپ برای هلند گلزنی کردند. برزیل هم با تک گل ریوه لینو در برابر آلمان شرقی به برتری دست یافت. هلند در دیدار دوم، با گلهای یوهان نیسکنز و رابی رنسن برینگ، آلمان شرقی را شکست داد و برزیل هم با گلهای ریوه لینو و جرزینهو، بر آرژانتین چیره شد تا بازی برزیل و هلند یکی از فینالیستهای جام را تعیین نماید. در روز سوم جولای، در استادیوم شهر دورتمند، هلندی ها در یک نمایش هیجان انگیز با دوگل نیسکنز و کرایف، برزیل مدافع عنوان قهرمانی را مغلوب کردند تا امید اول قهرمانی لقب گیرند. در گروه دوم این مرحله، آلمان غربی با پیروزی دو بر صفر در برابر یوگسلاوی آغاز نمود و لهستان با تک گل لاتو، سوئد را مغلوب کرد. در روز دوم مسابقات، لهستان با دو گل دی نا و لاتو، یوگسلاوی را شکست داد و آلمان هم 4 بر 2 سوئد را در هم کوبید تا دیدار لهستان - آلمان، دیگر فینالیست جام را مشخص کند. آلمان غربی در سوم جولای 1974، با تک گل مولر مهاجم برجسته خود، به پیروزی یک بر صفر دست یافت تا فینال جام دهم، یک فینال اروپایی باشد.
دردیدار رده بندی، لهستان با گل دقیقه 75 لاتو، تیم بی انگیزه برزیل را شکست داد تا شگفتی ساز جام جهانی، در مکان سوم قرار گیرد. دیدار نهایی در روز هفتم جولای در استادیوم المپیک مونیخ و در حضور 79000 تماشاگر برگزار شد. تیم هلند که نمایشی کاملاً متفاوت را در روزهای گذشته به نمایش گذاشته بود، بازی را آغاز نمود، پس از 16 پاسی که بین بازیکنان هلند ردوبدل شد، بدون اینکه بازیکنان آلمان بتوانند توپ را لمس نمایند، یوهان کرایف صاحب توپ گردید و در محوطه جریمه توسط برتی فوگتس سرنگون شد تا هلند در دقیقه اول بازی توسط یوهان نیسکنز، از روی نقطه پنالتی صاحب گل شود. پس از این گل، آلمان ها تلاش فراوانی نمودند و ضمن دفع خطرات ایجادی از سوی بازیکنان با تکنیک هلند، در دقیقه 26 از روی نقطه پنالتی توسط پل برایتنر به گل تساوی رسیدند. تلاش آلمان ها ادامه داشت تا گردمولر با به ثمر رساندن گل برتری، قهرمانی را برای کشور میزبان به ارمغان آورد. انضباط آلمانی بر هنر هلندی چیره شد تا ژرمن ها در سایه انضباطشان برای دومین بار قهرمان جهان شوند.

در کنگره فیفا در ششم جولای 1966 در لندن تصمیم گرفته شد که آرژانتین میزبان جام جهانی 1978 باشد و اسپانیا در سال 1982 و کلمبیا در سال 1986 عهده دار این مسئولیت باشند. البته آشوب‌های سیاسی که پیش از برگزاری مسابقات، این کشور را در بر گرفته بود، باعث شد بسیاری از کشورها به فیفا فشار بیاورند تا میزبانی را از آرژانتین بگیرد، اما پافشاری ژائوهاوه لانژ، رئیس فیفا مانع از وقوع این امر گردید. در نوزدهم نوامبر 1975 در گواتمالا، گروههای مقدماتی قرعه کشی شدند تا 97 کشور برای کسب 14 سهمیه با هم رقابت نمایند. جام جهانی 1978 فرصت مناسبی برای آرژانتینی‌ها بود تا قدرت فوتبال خود را به رخ دو رقیب دیرینه یعنی برزیل و اروگوئه بکشند. در مسابقات مقدماتی، در قاره اروپا تیم انگلیس که با ایتالیا هم گروه شده بود به علت تفاضل گل کمتر از صعود به جام جهانی بازماند. چکسلواکی قهرمان جام ملتهای اروپا در سال 1976 با شکست در برابر ولزواسکاتلند موفق به صعود نشد تا از گروه هفتم اروپا، اسکاتلند به جام جهانی راه یابد. مجارستان پس از سرگروهی در گروه نهم اروپا برای صعود به دیدار تیم بولیوی (تیم سوم آمریکای جنوبی) رفت و با پیروزی 9 بر 2 در مجموع دو دیدار رفت و برگشت به جام جهانی صعود کرد. برزیل و پرو از آمریکای جنوبی به جام جهانی صعود نمودند. نکته جالب توجه در این قاره شکست اروگوئه در برابر بولیوی و عدم توفیق این تیم برای راهیابی به جام جهانی بود.



در قاره آفریقا پس از انجام 4 مرحله مسابقات مقدماتی، تیم تونس بالاتر از نیجریه و مصر جواز حضور در دور نهایی جام جهانی را به دست آورد. در رقابت های قاره پهناور آسیا که البته استرالیا هم به عنوان نماینده اقیانوسیه در آن حضور داشت، پس از برگزاری مرحله اول مقدماتی تیم های هنگ‌کنگ، کره جنوبی، ایران، کویت و استرالیا به عنوان سرگروه به مرحله دوم راه یافتند. در این مرحله رقابت ها به صورت دوره ای و رفت و برگشت انجام گرفت و در نهایت تیم ایران با کسب 14 امتیاز از 8 بازی (6 پیروزی و 2 تساوی) برای اولین بار جام جهانی صعود نمود. در منطقه آمریکای شمالی و مرکزی (کونکاکاف) تیم مکزیک موفق به کسب بیشترین امتیاز در دور نهایی و راه یابی به دور پایانی گردید.



دو سال پیش از شروع بازیهای جام جهانی، ژنرال های ارتش آرژانتین دست به کودتای نظامی زدند و ژنرال «خورخه رافائل ویدلا» حکومت را در دست گرفت. کودتا گران به سرعت دست به سرکوب مخالفان زدند. به طوری که پیش از آغاز جام جهانی و در طی دو سال، حداقل بیست هزار آرژانتینی ناپدید شده بودند. دولت بسیار تلاش نمود تا از تمامی ابزار تبلیغاتی خود جهت معرفی آرژانتین به عنوان کشوری بدون زاغه نشینی و زندانی سیاسی در زمان جام جهانی فوتبال استفاده نماید و با حمایت همه جانبه از تیم ملی فوتبال نظر مردم کشور را هم جلب نماید. بنابراین سرمایه گذاری عظیمی برای برگزاری هرچه باشکوه تر جام جهانی از سوی دولت آرژانتین انجام گرفت. مجموعه زیرساختهای کشور شامل شبکه راه‌ها و نظام حمل و نقل عمومی و مراکز تلویزیونی بازسازی یا تکمیل شد. همچنین سه استادیوم بزرگ مندوزا، کوردوبا و ماردل پلاتا ساخته شدند. در مجموع حدود هفتصد میلیون دلار هزینه برگزاری این بازیها گردید.



دیدار افتتاحیه این مسابقه ها در اول ژوئن 1978 پس از انجام مراسم مختلف در حضور ژنرال ویدلا دیکتاتور آرژانتین برگزار شد. ویدلا در این مراسم سخنرانی مبسوطی در مورد صلح، دوستی و روابط انسانی کرد که طنز سیاهی بود و خیلی ها آن را هجویه ای بر ورزش و حقوق بشر خواندند. در دیدار افتتاحیه دو تیم آلمان غربی و لهستان در حضور 77000 تماشاگر به مصاف هم رفتند که این بازی با تساوی بدون گل به پایان رسید. آلمان ها که قهرمان جام جهانی 74 بودند، در غیاب بکن باوئر، اوورات، نتزر و گردمولر، شکوه سابق را نداشتند و به نظر نمی رسید بتوانند به مقام قهرمانی برسند.



مسابقات در چهار گروه چهار تیمی در دور مقدماتی آغاز گردید. در گروه اول، آرژانتین، ایتالیا، فرانسه و مجارستان حضور داشتند. آرژانتین بر روی نیمکت خود لوئیس سزار مینوتی را داشت که یک سال پیش از آن توسط ویدلا به این سمت منصوب شده بود و ژنرال های ارتش از او فقط قهرمانی می خواستند. فیلول در درون دروازه، پاسارلا در خط دفاع، آردیلس در خط میانی و ماریو کمپس در نوک حمله ستون های اصلی این تیم به شمار می رفتند. تیم میزبان با دو پیروزی (2-1) مقابل مجارستان و فرانسه جام را آغاز نمود ولی در دیدار سوم با تک گل روبرتو بتگا مهاجم یوونتوسی تیم ملی ایتالیا مغلوب این تیم گردید. ایتالیایی ها که فرانسه و مجارستان را هم مغلوب کرده بودند به عنوان تیم اول صعود نمودند تا در دور بعد در گروه سختی قرار گیرند. در گروه دوم، آلمان غربی، لهستان، تونس و مکزیک قرار داشتند که دیدار اول با تساوی آلمان غربی و لهستان به پایان رسید. تونس که تنها نماینده قاره آفریقا بود، شگفتی ساز شد و با پیروزی 3 بر یک بر مکزیک خود را به جهانیان شناساند. اما تجربه کم باعث شکست یک بر صفر آنها در برابر لهستان شد تا پس از پیروزی 6 بر صفر آلمانها بر مکزیک برای تکمیل شگفتی و صعود نیازمند کسب پیروزی برابر آلمان غربی باشند، آرزویی که محقق نشد و تونس با تساوی بدون گل برابر مدافع عنوان قهرمانی از راه یابی به مرحله دوم بازماند. از این گروه لهستان و آلمان غربی به مرحله یک چهارم نهایی صعود کردند. در گروه سوم، اتریش، اسپانیا، برزیل و سوئد حضور داشتند. برزیل با نسل جدیدی از بازیکنان خود که جانشین اسطوره‌های دهه گذشته شده بودند پا به این جام نهاد. در این تیم سوکراتس و زیکو در زمره بهترین ها بودند. برزیل پس از دو تساوی برابر سوئد و اسپانیا، با کسب پیروزی یک بر صفر بر اتریش به دور بعد صعود نمود. در گروه چهارم، تیم های پرو، هلند، ایران و اسکاتلند حضور داشتند. هلندی ها با رهبری ارنست هاپل حتی بدون یوهان کرایف هم خیلی قدرتمند می نمودند. البته اگر کرایف بود و این تیم روحیه پیروزی در دیدار نهایی را داشت شاید جام یازدهم به آمستردام می رفت که این اتفاق نیفتاد. تیم ایران که قدرت اول فوتبال آسیا بود و در دیدارهای تدارکاتی پیش از جام بسیار موفق نشان داده بود، به علت بروز درگیری و حاشیه های فراوان در ارودهای پیش از جام، با روحیه ای بسیار پایین و عدم هماهنگی میان مسئولان و بازیکنان و کادر فنی به آرژانتین وارد شد و در گام اول با نتیجه سنگین 3 بر صفر مقابل هلند مغلوب شد. تیم پرو هم که از وجود تئوفیلو کوبیلاس ستاره خود در جام 70 سود می جست با همین نتیجه اسکاتلند را مغلوب کرد. تیم ایران در گام دوم توانست با گل ایرج دانایی فرد به نتیجه مساوی یک بر یک برابر اسکاتلند دست یابد ولی با شکست 4 بر یک مقابل پرو در دیدار آخر خیلی زود با جام جهانی خداحافظی کرد. از این گروه، تیم های پرو و هلند به مرحله بعد صعود کردند.



در مرحله دوم، هشت تیم صعود کرده در دو گروه چهار تیمی قرار گرفتند تا تیم های اول هر گروه به دیدار نهایی و تیم های دوم به دیدار رده بندی صعود کنند. در این مرحله، آلمان غربی، ایتالیا، هلند و اتریش در گروه یک قرار گرفتند. هلندی ها با دو پیروزی خیره کننده (5-1) و (2-1) برابر اتریش و ایتالیا خود را به عنوان مدعی اول جام مطرح کردند. آلمان ها هم که در دیدار اول مقابل ایتالیا مساوی کرده بودند با تساوی برابر هلند و شکست از اتریش، برخلاف سه دوره گذشته از حضور در جمع چهار تیم نهایی بازماندند. پیروزی یک بر صفر ایتالیا برابر اتریش آنها را به دیدار رده بندی فرستاد. در گروه دوم، برزیل، آرژانتین، لهستان و پرو حضور داشتند. آرژانتین با پیروزی دو بر صفر مقابل لهستان آغاز کرد و برزیل 3 بر صفر پرو را شکست داد. در بازی دوم، آرژانتین برابر برزیل به تساوی بدون گل رسید تا پس از پیروزی 3 بر یک برزیل برابر لهستان، نیازمند نتیجه‌ای با اختلاف 4 گل برابر پرو باشد تا بتواند به دیدار پایانی صعود نماید. در شب 21 ژوئن آرژانتین در بوینوس آیرس تیم پرو را با 6 گل مغلوب نمود. این نتیجه که به عقیده بسیاری حاصل تبانی دو تیم بود باعث شد تیم قدرتمند برزیل بدون شکست از حضور در دیدار نهایی باز بماند. برزیل در دیدار رده بندی موفق شد ایتالیا را 2 بر یک شکست دهد و به مقام سوم جام برسد.


دیدار نهایی در روز بیست و پنجم ژوئن در حضور حدود هشتاد هزار تماشاگر آرژانتینی بین دو تیم آرژانتین و هلند برگزار شد. تیم آرژانتین در این دیدار با گل کمپس از حریف پیش افتاد ولی گل «یان پورت ویلت» هلندی در دقایق پایانی، بازی را به وقت اضافی کشید. در وقت اضافه، ماریوکمپس آقای گل و ستاره مسابقات یک گل دیگر به ثمر رساند و برتونی با گل خود پیروزی نهایی 3 بر یک را برای آرژانتین به ارمغان آورد تا برای نخستین بار مردم آرژانتین جشن قهرمانی در جام جهانی را برگزار نمایند.

اسپانیایی ها 16 سال قبل از برگزاری دوازدهمین دوره جام جهانی به عنوان میزبان انتخاب شده بودند و این فرصت باعث برگزاری باشکوه بازیها گردید. در هفدهم ماه مه 1979، فیفا تصمیم گرفت که تعداد تیم‌های نهایی را از 16 تیم به 24 تیم افزایش دهد تا قاره‌هایی چون آسیا، آفریقا و حتی آمریکا که فوتبالشان در حال پیشرفت بود، شانس بیشتری برای رقابت داشته باشند. با افزایش تیم‌ها، تعداد مسابقات دور نهایی هم به 52 بازی افزایش یافت. با توجه به ایجاد این ظرفیت، اروپا 14 تیم، آسیا، آفریقا و کونکاکاف هر کدام دو تیم و آمریکای جنوبی 4 تیم در دور نهایی مسابقات سهمیه داشتند. در مرحله مقدماتی این جام 107 کشور حضور داشتند و این رقابت‌ها از 26 مارس 1980 تا 10 ژانویه 1982 به طول انجامید. در قاره اروپا، مسابقات مقدماتی در هفت گروه برگزار شد و از حوادث مهم آن به حذف هلند در گروه دوم این رقابت‌ها و صعود بلژیک و فرانسه از این گروه، پیروزی 4 بر یک اسرائیل بر پرتقال در گروه ششم و صعود ایرلند شمالی بالاتر از سوئد در همین گروه می توان اشاره کرد. در آمریکای جنوبی، آرژانتین به عنوان قهرمان دوره گذشته به طور مستقیم به جام جهانی راه یافت. برزیل، پرو و شیلی هم با سرگروهی در گروههای سه گانه مقدماتی به جام جهانی صعود نمودند. در قاره آفریقا، پس از انجام مسابقات مقدماتی در سه مرحله، تیم های الجزایر، کامرون، مراکش و نیجریه به دور نهایی صعود کردند که دو به دو به رقابت پرداختند تا در نهایت الجزایر با غلبه بر نیجریه و کامرون با پیروزی بر مراکش در مجموع دو دیدار رفت و برگشت مجوز حضور در دور نهایی یافتند. در منطقه آسیا- اقیانوسیه، تیم ایران به علت بروز جنگ با عراق در مسابقات حضور نداشت و تیم نیوزیلند هم با غلبه بر استرالیا به دیدار رقیبان آسیایی آمده بود. مسابقات در دو مرحله انجام گرفت و در نهایت کویت و نیوزیلند جواز صعود دریافت نمودند.



با افزایش تیم ها به 24 تیم، نحوه برگزاری بازیهای جام جهانی هم تغییر یافت. چنین مقرر شد که تیم ها در 6 گروه چهار تیمی قرار گیرند و از هر گروه 2 تیم به مرحله دوم صعود نمایند تا در این مرحله 12 تیم صعود کننده در چهار گروه 3 تیمی مرحله یک چهارم نهایی را برگزار کنند، تیم های صدرنشین هر گروه به مرحله نیمه نهایی راه یابند تا با انجام دو بازی چهره دو تیم فینالیست مشخص شود.



آرژانتین و بلژیک در دوازدهم ژوئن 1982، دیدار افتتاحیه را برگزار نمودند که با نتیجه یک بر صفر به سود بلژیک به پایان رسید. آرژانتین هرچند تیم قهرمان خود در سال 1978 را تقریباً حفظ کرده و دیه گومارادونا جوان هم به این جمع اضافه شده بود، ولی به علت عدم انسجام تیمی لازم، به نظر نمی رسید مدعی جدی قهرمانی باشد. سیزده شهر وظیفه میزبانی این بازیها را بر عهده داشتند. در گروه اول، رقابت فوق‌ العاده نزدیک بود و پنج دیدار از شش مسابقه این گروه به تساوی انجامید. لهستان با پیروزی 5 بر یک برابر پرو توانست با کسب 4 امتیاز در گروه اول شود. ایتالیا و کامرون هم هر چند سه تساوی به دست آوردند ولی به علت گل زده بیشتر تیم ایتالیا، این تیم توانست جواز صعود به مرحله بعد را کسب نماید. در گروه دوم، آلمان غربی که فاتح جام ملتهای اروپا در سال 1980 بود و به عنوان قدرت اول اروپا در این جام حضور یافته بود در کمال ناباوری مغلوب الجزایر شد. اتریش که از وجود ستارگانی چون هانس کرانکل سود می برد، شیلی را با یک گل شکست. آْلمان‌ها در بازی دوم خود توانستند با سه گل رومنیگه با نتیجه 4 بر یک تیم شیلی را مغلوب نمایند. الجزایر نتوانست شگفتی را کامل نماید و با قبول شکست دو بر صفر برابر اتریش به دیدار شیلی رفت و هرچند این دیدار را با برتری پشت سر نهاد ولی به دلیل پیروزی یک بر صفر آلمان غربی مقابل اتریش به علت تفاضل کمتر در گروه سوم شد و از صعود به دور بعد باز ماند. در گروه سوم، آرژانتین با پیروزی برابر مجارستان و السالوادور به همراه بلژیک به دور بعد راه یافت. مجارها با پیروزی شگفت انگیز 10 بر یک بر تیم السالوادور، رکوردی جاودان از خود بر جای نهادند. در گروه چهارم، انگلستان که تیمی بسیار منسجم داشت با سه پیروزی برابر فرانسه، چکسلواکی و کویت به عنوان تیم اول راهی یک چهارم نهایی شد. در گروه پنجم، ایرلند شمالی با پیروزی بر میزبان مسابقات (اسپانیا) و دو تساوی در برابر یوگسلاوی و هندوراس به عنوان تیم اول این گروه دست یافت. اسپانیا هم با تفاضل گل بهتر نسبت به یوگسلاوی تیم دوم این گروه در مرحله یک چهارم نهایی بود. در گروه آخر مرحله اول تیم برزیل با حضور سوکراتس، زیکو، فالکائو و تنی چند از باتکنیک ترین بازیکنان آن روز دنیا با کسب سه پیروزی مقابل شوروی، اسکاتلند و نیوزیلند به عنوان یک مدعی جدی خود را مطرح کرد. شوروی هم بالاتر از اسکاتلند به عنوان دوم این گروه دست یافت و به دور بعد صعود نمود.



مرحله یک چهارم نهایی با حضور 12 تیم در چهار گروه سه تیمی برگزار شد. در گروه اول لهستان با کسب پیروزی سه بر صفر مقابل بلژیک و تساوی با شوروی، اولین صعود کننده به نیمه نهایی بود. در گروه دوم، آلمان غربی به تساوی بدون گل برابر انگلیس دست یافت. انگلستان که از بازیکنانی چون شیلتون، برایان رابسون و فرانسیس سود می برد، نتوانست در بازی دوم مقابل اسپانیا هم نتیجه ای بهتر از تساوی بدون گل به دست آورد تا تکلیف این گروه به دیدار آلمان غربی و اسپانیا وابسته شود. در خشونت بارترین دیدار جام جهانی 82، تیم آلمان با گلهای لیتبارسکی و فیشر توانست اسپانیا را 2 بر یک مغلوب نماید و راهی نیمه نهایی شود. انگلیسی‌ها که دارای بهترین خط دفاعی جام بودند (1 گل در 5 بازی دریافت کردند) علی رغم تمامی شایستگی‌ها از حضور در جمع چهار تیم برتر جام بازماندند..



در گروه سوم، آرژانتین، برزیل و ایتالیا حضور داشتند. ایتالیایی‌ها در اولین بازی این گروه با گل‌های تاردلی و کابرینی توانستند آرژانتین را شکست دهند. برزیل در نخستین بازی خود توانست آرژانتین را با 3 گل مغلوب کند تا برای صعود به دیدار ایتالیا برود. در یکی از هیجان انگیزترین بازیهای این دوره، تیم ایتالیا با سه گل پائولوروسی موفق به شکست 3 بر 2 برزیل شد تا انتقام فینال 70 و دیدار رده بندی 78 را از آنها بگیرد. پائولوروسی در بازیهای قبلی ایتالیا موفق به گل زنی نشده بود و این هت تریک بسیار شگفت انگیز می نمود. در گروه چهارم، فرانسه با درخشش خط میانی خود و بخصوص میشل پلاتینی و آلن ژیرس توانست با پیروزی یک بر صفر مقابل اتریش و 4 بر یک برابر ایرلند شمالی به نیمه نهایی صعود نماید.



در مرحله نیمه نهایی ابتدا ایتالیا به دیدار لهستان رفت و با دو گل پائولوروسی به پیروزی بسیار با ارزشی دست یافت تا پس از 12 سال یک بار دیگر در دیدار نهایی جام جهانی حضور داشته باشد. در دیدار دیگر این مرحله، آلمان غربی و فرانسه یکی از دیدنی ترین بازیهای جام را برگزار نمودند. این دیدار در پایان وقت قانونی و اضافی با نتیجه 3 بر 3 به پایان رسید و در ضربات پنالتی ژرمن ها موفق شدند به برتری دست یابند. در این دیدار برخورد شوماخر دروازه بان بزرگ و البته خشن آلمان ها با باتیستون بازیکن تیم فرانسه فاجعه آفرید و بازیکن فرانسوی دچار ضربه مغزی شد.


دیدار رده بندی با برتری 3 بر 2 لهستان بر تیم شایسته فرانسه به پایان رسید. دیدار نهایی در یازدهم جولای 1982 با حضور 97 هزار تماشاگر در استادیوم سانتیاگو برنابئو مادرید انجام شد. تیم ایتالیا با گل های تاردلی، آلتوبلی و روسی موفق به شکست 3 بر یک آلمان شد تا پس از برزیل به دومین تیمی بدل شود که سه بار موفق به فتح جام جهانی شده است. پائولوروسی که با گل های حساس خود یکی از عوامل اصلی قهرمانی ایتالیا بود با 6 گل آقای گل جام لقب گرفت.

در حالیکه فوتبال ورزش چندان محبوب و مورد توجهی در میان مردم آمریکا نبود ولی آنها به علت داشتن امکانات مناسب توانستند در سال 1988 به عنوان میزبان پانزدهمین دوره جام جهانی که شش سال بعد برگزار می شد، انتخاب شوند. پیش از آغاز رقابت های انتخابی در قاره اروپا، چند رویداد سیاسی مهم این قاره را به شدت تحت تأثیر قرار داد. در آغاز دهه نود اتحاد جماهیر شوروی از هم پاشیده شد و جمهوری های این کشور وسیع مستقل شدند. حکومت های کمونیستی حاکم بر بلوک شرق جای خود را به جمهوری دادند و یوگسلاوی اسیر جنگ داخلی خونینی شد که موجب محرومیت آنها از حضور در رقابت های انتخابی گردید. افزایش تعداد کشورهای قاره اروپا و در نتیجه اعضای یوفا باعث شد رقابت های انتخابی فشرده تر برگزار گردد. در این قاره، از گروه اول ایتالیا و سوئیس به دور نهایی راه یافتند. در گروه دوم انگلستان با قبول شکست در برابر نروژ و هلند در دیدارهای برگشت خود نتوانست جواز صعود به دور نهایی را کسب کند. در گروه سوم رقابت شدیدی بین اسپانیا، ایرلند و دانمارک (قهرمان اروپا) وجود داشت که در نهایت اسپانیا با 19 امتیاز و ایرلند جنوبی با 18 امتیاز و تفاضل گل بهتر نسبت به دانمارک راهی جام جهانی شدند. در گروه چهارم، جمهوری چک که حالا به عنوان تیم مستقل از اسلواکی در رقابت ها حضور یافته بود، حریف رومانی و بلژیک نشد و از صعود بازماند. در گروه پنجم، که گروه تقریباً آسانی بود یونان و روسیه امتیازات بیشتری نسبت به سایر تیم ها کسب نمودند تا مسافر جام جهانی باشند و بالاخره در گروه ششم اروپا، فرانسه علی رغم در اختیار داشتن ستارگانی چون پاپن، کانتونا، ژینولا و باسیله بولی در دیدار سرنوشت ساز مغلوب بلغارستان شد تا سوئد و بلغارستان راهی جام جهانی شوند.



در آمریکای جنوبی رقابت های مقدماتی در دو گروه برگزار شد. در گروه اول، کلمبیا با پیروزی پنج بر صفر بر آرژانتین بدون مارادونا شگفتی ساز شد و به عنوان تیم اول صعود کرد و آرژانتین برای صعود به دیدار استرالیا رفت و با کسب نتیجه لازم در مجموع دو دیدار رفت و برگشت به جام جهانی راه یافت. در گروه دوم این قاره، برزیل اول شد و بولیوی بالاتر از اروگوئه سهمیه حضور در دور نهایی را کسب نمود.



رقابت های انتخابی در قاره آسیا در شش گروه مقدماتی برگزار شد و عراق، ایران، عربستان، ژاپن، کره جنوبی و کره شمالی به عنوان تیم های اول به دور دوم راه یافتند. مسابقات این مرحله بصورت دوره ای در دوحه قطر برگزار شد. تیم ایران که امید فراوانی به صعود داشت در دیدار اول 3 بر صفر مغلوب کره جنوبی شد. در دیدار دوم بر ژاپن غلبه کرد ولی در دیدار سوم بازی را به عراق واگذار نمود. بازیهای پر نوسان تیم ملی ایران مانع صعود این تیم به جام جهانی شد. در نهایت عربستان با کسب 8 امتیاز و کره جنوبی با 7 امتیاز و تفاضل گل بهتر نسبت به ژاپن به جام پانزدهم راه یافتند.



در آفریقا رقابت های مقدماتی در 9 گروه مقدماتی آغاز شد و تیم های اول گروههای 9 گانه در مرحله دوم حضور یافتند. در این مرحله تیم ها در سه گروه سه تیمی رقابت کردند که در نهایت نیجریه از گروه یک، مراکش از گروه دو و کامرون از گروه سوم به جام جهانی صعود نمودند.



مکزیک تیم صعود کننده به دور نهایی جام جهانی از آمریکای شمالی و حوزه دریای کارائیب (کونکاکاف) بود. در مجموع 120 کشور در مسابقات مقدماتی حضور داشتند و پس از انجام 491 دیدار،‌22 کشور صعود کننده را مشخص کردند تا در کنار ایالات متحده میزبان بازیها و آلمان قهرمان دوره قبل، برگزار کننده جام جهانی 94 باشند.



مراسم قرعه کشی در شانزدهم دسامبر 1993 در شهر لاس و گاس برگزار شد و تیم ها در شش گروه 4 تیمی قرار گرفتند. نحوه رقابت ها همانند جام جهانی دوره قبل بود. دیدار افتتاحیه در روز هفدهم ژوئن 1994 بین دو تیم آلمان و بولیوی در شیکاگو برگزار شد. استقبال تماشاگران نوید مسابقات پرشور را می داد. آلمانها تقریباً بسیاری از بازیکنان تیم قهرمان 1990 را در اختیار داشتند ولی سن زیاد برخی از این بازیکنان و افت توان این تیم، آنها را دچار مشکل نمود. دیدار افتتاحیه با گل دقیقه 61 یورگن کلیزمن به سود آلمان به پایان رسید.





دیدار پایانی جام پانزدهم در روز هفدهم جولای در ورزشگاه روزبال شهر لس آنجلس برگزار شد. تیم ایتالیا که با درخشش باجو و درایت آریگو ساچی مربی خود تا این مرحله پیش آمده بود از خستگی و مصدومیت ستارگانش به شدت رنج می برد. در طرف مقابل برزیلی ها با اقتدار به فینال رسیده بودند و انگیزه فراوانی برای قهرمانی داشتند. موقعیت های فراوان این تیم و دفاع همه جانبه ایتالیا، مانع از به ثمر رسیدن گل در وقت های قانونی و اضافی شد تا برای نخستین بار دیدار پایانی جام جهانی به ضربات پنالتی کشیده شود. اشتباه آریگو ساچی در چیدن پنالتی زنان، ایتالیایی ها را از دست یابی به چهارمین قهرمانی در جام جهانی بازداشت. فرانکو باره سی، دانیل ماسارو و روبرتو باجو پنالتی های خود را از دست دادند و در عوض بازیکنان برزیل با حفظ خونسردی پنالتی هایشان را یکی یکی گل کردند تا در نهایت بر جام جهانی بوسه زنند.

شانزدهمین دوره جام جهانی فوتبال
1998 فرانسه

فرانسه پس از مکزیک و ایتالیا سومین کشوری بود که برای دومین بار میزبان جام جهانی می شد.این کشور نخستین بار در سال 1938 میزبان این رویداد مهم بود. رقابت های مقدماتی این دوره از مارس 1996 با حضور 171 کشور آغاز شد و در 29 نوامبر 1997 با صعود ایران به عنوان سی و دومین تیم به جام جهانی پایان یافت.با توجه به گسترش فوتبال در نقاط مختلف جهان، فیفا تعداد تیم های حاضر در جام جهانی را از 24 تیم به 32 تیم افزایش داد.قاره اروپا 14 سهمیه، آمریکای جنوبی 4 سهمیه، کونکاکاف 3 سهمیه، آفریقا 5 سهمیه و آسیا-اقیانوسیه 4 سهمیه در دور نهایی داشتند.فرانسه به عنوان میزبان جام و برزیل قهرمان دوره قبل از انجام دیدارهای مقدماتی معاف بودند. در مرحله مقدماتی 642 دیدار برگزار شد و 1922 گل به ثمر رسید و بیش از 15 میلیون نفر این مسابقه ها را از نزدیک مشاهده کردند.



تیم ملی ایران پس از بیست سال بار دیگر به جام جهانی راه یافت و چند رکورد جالب توجه هم در رقابت های مقدماتی به ثبت رساند، به ثمر رساندن 17 گل در یک دیدار(ایران - مالدیو)، حضور 120 هزار تماشاگر در دیدار خانگی (ایران - عربستان) و ثبت 19 گل توسط یک بازیکن(کریم باقری).



فرانسه شرایط مناسبی را برای برگزاری باشکوه آخرین جام جهانی در قرن بیستم فراهم نمود.ساخت استادیوم مجهز سنت دنیس در نزدیکی پاریس از جمله اقدامات مهم میزبان بود.شانزدهمین دوره جام جهانی فوتبال در روز دهم ژوئن 1998 با دیدار دو تیم برزیل و اسکاتلند در استادیوم استادوفرانس آغاز شد.طبق برنامه فیفا تیم ها در هشت گروه چهار تیمی با هم رقابت می کردند و تیم های اول و دوم هر گروه به مرحله یک هشتم نهایی راه یافته و از این مرحله به صورت حذفی بازی می کردند تا چهار تیم دور نهایی مشخص شوند. برزیل، فرانسه، اسپانیا، هلند، آلمان، رومانی، آرژانتین و ایتالیا به عنوان سرگروه های هشت گانه انتخاب شدند.



در گروه اول تیم برزیل که با هدایت ماریو زاگالوی باتجربه پای به رقابت ها نهاده بود موفق به کسب پیروزی (2-1) در دیدار افتتاحیه برابر اسکاتلند شد.نروژ و مراکش دیگر تیم های حاضر در این گروه به تساوی (2-2) رسیدند تا پس از تساوی نروژ و اسکاتلند و پیروزی قاطع برزیل برابر مراکش تکلیف تیم دوم صعود کننده از این گروه به روز آخر کشیده شود.تیم قدرتمند نروژ موفق شد در دیداری تاریخی برزیل را (2-1) مغلوب کند تا علی رغم پیروزی مراکش بر اسکاتلند (3-صفر) به دور بعد صعود نماید.



در گروه دوم، ایتالیا که پس از پیروزی بر روسیه در مرحله پلی اف به سختی به جام جهانی صعود نموده بود، با درخشش باجو توانست از شکست برابر شیلی بگریزد و با کسب پیروزی بسیار خوب (3-صفر) بر کامرون و (3-1) برابر اتریش به مرحله یک هشتم نهایی راه یابد.شیلی با زوج سالاس و زامورانو در خط حمله موفق شد با پیروزی بر اتریش و تساوی مقابل کامرون دومین تیم صعود کننده از این گروه باشد.



فرانسه میزبان این رقابت ها با کسب سه پیروزی برابر آفریقای جنوبی، دانمارک و عربستان با اقتدار تیم اول گروه سوم شد و دانمارک هم به عنوان تیم دوم این گروه به مرحله بعد راه یافت.



گروه چهارم شاهد اتفاقات عجیبی بود.نیجریه با هدایت بورا میلوتینوویچ باتجربه در دیدار اول موفق شد اسپانیا را (3-2) شکست دهد.پاراگوئه و بلغارستان دیگر تیم های حاضر در این گروه به تساوی بدون گل دست یافتند.بازیکنان اسپانیا علی رغم تلاش فراوان موفق نشدند دروازه چیلاورت دروازه بان پاراگوئه را باز کنند تا دیدار دو تیم با تساوی بدون گل به پایان برسد.در روز آخر، پاراگوئه تیم نیجریه را که صعودش به عنوان تیم اول گروه قطعی شده بود شکست داد تا اسپانیا حتی با پیروزی (6-1) برابر بلغارستان هم نتواند به مرحله بعد راه یابد.



در گروه پنجم، رقابت هلند، بلژیک، مکزیک و کره جنوبی، نماینده باتجربه آسیا در جام جهانی با صعود هلند و مکزیک خاتمه یافت.از نتایج جالب این گروه پیروزی 5-صفر هلند برابر کره جنوبی بود.تیم بلژیک با کسب سه مساوی علی رغم شایستگی حذف شد.



تیم ایران که با کش و قوس فراوان جواز حضور در جام جهانی را به دست آورده بود در گروه ششم در کنار آلمان، یوگسلاوی و ایالات متحده قرار گرفت.دیدار ایران-ایالات متحده مهمترین رقابت دور مقدماتی بود که زیر فشار روانی ناشی از روابط سیاسی دو کشور برگزار شد.تیم ایران با ارائه یک بازی دیدنی با گل های حمید استیلی و مهدی مهدوی کیا به یک پیروزی ارزشمند دست یافت تا مردم ایران تا صبح روز بعد از فرط خوشحالی در خیابانها مشغول جشن و سرور باشند.آلمان قهرمان یورو 96 و یوگسلاوی با پیروزی بر ایران کم تجربه (که شایستگی کسب امتیاز برابر هر دو تیم را داشت) و ایالات متحده به دور به دور بعد راه یافتند.



در گروه هفتم، رومانی و انگلیس با کسب نتایج لازم برابر کلمبیا و تونس به دور بعد صعود کردند.تیم رومانی که هنوز از ستارگان قدیمی خود سود می برد موفق شد تیم انگلیس را (2-1) شکست دهد تا از رویارویی با آرژانتین تیم اول گروه هشتم در مرحله بعد بگریزد.در گروه هشتم تیم آرژانتین مانند یک مدعی قهرمانی ظاهر شد و با کسب سه پیروزی برابر ژاپن، کرواسی و جامائیکا بدون دریافت حتی یک گل به مرحله بعد راه یافت.



در مرحله یک هشتم پایانی، برزیل به مصاف شیلی رفت و با چهار گل این تیم را در هم کوبید.زوج رونالدو و به به تو در خط حمله غیبت روماریوی مغرور را به یاد هواداران برزیل نیاورد.ایتالیا با تک گل کریستین ویری بر نروژ غلبه کرد.ویری پنجمین گل خود در چهارمین دیدار ایتالیا را به ثمر رساند.فرانسه بدون زیدان تیمی ناهماهنگ بود که 115 دقیقه زجر کشید تا با تک گل لوران بلان مدافع کهنه کار خود تیم پاراگوئه را حذف کند.آلمان در دیداری که تجربه تعیین کننده بود مکزیک را از پیش رو برداشت.جنجالی ترین دیدار این مرحله، بازی دو کشور متخاصم آرژانتین و انگلیس بود که با اخراج دیوید بکام جوان روی یک اشتباه کودکانه به تساوی 2-2 انجامید و انگلیسی ها علی رغم شایستگی در ضربات پنالتی مغلوب شدند و به خانه بازگشتند.



دانمارک در دیداری یک طرفه 4-1 نیجریه را خرد کرد.نماینده قدرتمند قاره آفریقا که دو سال قبل به مدال طلای المپیک دست یافته بود به علت مشکلات درون تیمی با جام خداحافظی تلخی داشت.کرواسی در دیداری خسته کننده رومانی را (1-صفر) شکست دادند تا در اولین حضور خود در جام جهانی به مرحله یک چهارم نهایی صعود کنند.هلند با ارائه بازی ای دیدنی (2-1) یوگسلاوی را از پیش رو برداشت.



در مرحله یک چهارم نهایی برزیل به مصاف دانمارک رفت و در حالیکه می رفت در پای نیمه نهایی با جام جهانی خداحافظی کند با درخشش ریوالدو موفق به شکست حریف سرسخت خود شد.ایتالیا پس از آنکه 120 دقیقه دروازه خود را مقابل حملات ستارگان فرانسه بسته نگه داشت همانند جام های 90 و 94 بار دیگر در ضربات پنالتی مغلوب شد تا این بار حتی به نیمه نهایی هم راه نیابد.پس از این بازی امه ژاکه مربی موفق تیم میزبان اعلام کرد که فرانسه قهرمان خواهد شد.کرواسی که با ترکیبی از ستارگان گذشته فوتبال یوگسلاوی و جوانان پرقدرت پا به جام نهاده بود در یک جدال تماشایی پیرمردهای آلمان را (3-صفر) مغلوب کرد.هلند با گل های پاتریک کلایورت و دنیس برگ کمپ موفق به حذف آرژانتین مدعی شد تا حریف برزیل در نیمه نهایی شود.



هلند که با ارائه دیدارهای تماشایی و نمایش فوتبالی شناور به مرحله نیمه نهایی رسیده بود در برابر مدافع عنوان قهرمانی قرار گرفت که همه چیز برای فتح پنجمین بار جام جهانی داشت.دیدار دو تیم پس از 120 دقیقه تلاش به تساوی رسید تا در ضربات پنالتی تافارل دروازه بان باتجربه برزیل با مهار دو ضربه هواداران فوتبال را خوشحال نماید و موجب حضور زردپوشان سرزمین قهوه در فینال شود.دردیگر دیدار نیمه نهایی تیم فرانسه با خط دفاعی و میانی فوق العاده قدرتمندش تشنه حضور در دیدار پایانی و شکستن طلسمی کهنه بود.آنها پیش از این سه بار در سال های 1958، 1982 و 1986 به نیمه نهایی رسیده بودند ولی هر سه بار از حضور در فینال باز ماندند.اما این بار لیلیان تورام مدافع قدرتمند این تیم با دو گلی که به ثمر رساند باعث شد یاران داور شوکر که میروسلاو بلازویچ را بر نیمکت خود می دیدند به دیدار رده بندی بروند.



تیم کرواسی با ارائه بازی ای هماهنگ توانست هلند را که فوق العاده بی انگیزه بود (2-1) شکست دهد و به عنوان سوم جهان دست یابد.



دیدار پایانی در یازدهم جولای 1998 در استادیوم سنت دنیس پاریس و در حضور 90000 تماشاگر برگزار شد.تیم فرانسه که برای نخستین بار به دیدار نهایی این رقابت ها راه یافته بود بازی را فقط با انطگیزه کسب جام آغاز کرد.زین الدین زیدان چهره درخشان جام با دو گلی که در نیمه اول و با ضربه سر به ثمررساند، برزیلی ها را خیلی زود وادار به تسلیم شدن کرد و در شبی که رونالدو مانند همیشه نبود امانوئل پتی با گل دقیقه آخر خود جام را در دست سزاوارترین تیم رقابت ها قرار داد.



زیدان ژنرال مسلمان فرانسوی ها اسطوره جدید فوتبال این کشور بود که از دید مفسران فوتبال به عنوان برترین بازیکنان جام انتخاب شد.

هفدهمین دوره جام جهانی فوتبال

2002 کره جنوبی و ژاپن

برای اولین بار رقابت های جام جهانی در قاره آسیا و به طور مشترک توسط دو کشور برگزار شد. کره جنوبی و ژاپن جامی را برگزار کردند که چندان هم جذاب نبود.

رقابت های مقدماتی جام جهانی پر از شگفتی بود وبسیاری از تیم های خوب فوتبال جهان از رسیدن به دور نهایی جام بازماندند. هلند دارنده عنوان چهارم دوره قبل، جمهوری چک، رومانی و استرالیا از جمله تیم های قدرتمندی بودند که در دور انتخابی حذف شدند.

پیش از شروع جام، دو تیم فرانسه و آرژانتین بالاترین شانس های قهرمانی شناخته می شدند ولی وقتی دور اول رقابت ها به پایان رسید ستارگان این دو تیم مجبور به بازگشت به خانه شدند. دیدار افتتاحیه جام بین دو تیم فرانسه و سنگال در حالی برگزار شد که زین الدین پیش از شروع مسابقه ها در دیدار تدارکاتی برابر کره جنوبی آسیب دید و نتوانست در دو دیدار اول فرانسه در جام حضور یابد. سنگالی ها برای اولین بار در جام جهانی حضور یافته بودند در کمال شگفتی مدافع عنوان قهرمانی را یک بر صفر شکست دادند. اروگوئه و دانمارک دو تیم دیگر این گروه بودند که در برابر فرانسه نتایج خوبی گرفتند. تیم فرانسه در برابر اروگوئه به تساوی بدون گل رسید و در دیدار آخر خود هم در حالی که زیدان در میدان حضور داشت دو بر صفر مغلوب دانمارک شد. سنگال با کسب امتیاز برابر دانمارک و اروگوئه به همراه دانمارک که نماینده آمریکای جنوبی را هم 2-صفر شکست داده بود، به مرحله دوم صعود نمود.

در گروه دوم، اسپانیا با کسب سه پیروزی برابر اسلوونی (3-0)، آفریقای جنوبی (3-2) و پاراگوئه (3-1) با اقتدار به مرحله دوم صعود نمود. پاراگوئه با تفاضل گل بهتر نسبت به آفریقای جنوبی به عنوان تیم دوم به یک هشتم نهایی راه یافت.

برزیل به همراه ترکیه، کاستاریکا و چین در گروه سوم قرار داشت. زردپوشان برزیل با رهبری فیلیپ اسکولاری موفق شدند با کسب سه پیروزی مقتدرانه به مرحله بعد راه یابند. این تیم در برابر ترکیه دچار مشکلاتی شد ولی با این حال از سد ترکیه که پس از سال ها به جام جهانی آمده گذشت. ترکیه با مربی گری گونش بسیار قوی تر از یورو 2000 نشان می داد و بالاخره توانست به عنوان تیم دوم، راهی مرحله بعد شود.

در گروه چهارم، کره جنوبی یکی از دو میزبان جام به همراه ایالات متحده شگفتی ساختند و با حذف تیم پرمدعای پرتقال که ستارگانی چون فیگو، روی کاستا، ژائو پینتو و ... را در خود داشت به مرحله بعد صعود نمودند.

آلمان، ایرلند، کامرون و عربستان در گروه پنجم قرار داشتند که آلمان و ایرلند صعود نمودند. رودی فولر مربی جوان ژرمن ها تیمی با انگیزه را به رقابت ها آورده بود که موفق به کسب پیروزی 8-صفر (یکی از بهترین نتایج تاریخ جام جهانی) برابر عربستان شد. ایرلند که با پیروزی بر ایران در مرحله پلی اف به جام جهانی رسیده بود با خروج روی کین کاپیتان خود از اردوی تیم خیلی قدرتمند به نظر نمی رسید.

گروه شش مد مسابقه ها گروه ... بود که چهار تیم قدرتمند آرژانتین، انگلیس، سوئد و نیجریه در آن حضور داشتند. در روز اول، انگلیس و سوئد (1-1) مساوی نمودند و آرژانتین با تک گل باتیستوتا گل زن کهنه کار خود نیجریه را مغلوب کرد. دیدار انگلیس-آرژانتین به علت درگیری های سیاسی دو کشور جذابیت دو چندان داشت. حساسیت این دیدار به حدی بود که بهترین داور جهان (پیرلوئیجی کولینا) برای قضاوت در آن انتخاب شد. تیم آرژانتین که با کلکسیونی از بازیکنان باتکنیک از جمله آیمار، لوپز، گوانزالز، اورتگا، کرپسو، باتیستوتا و ... قدم به جام گذاشته بود، نتوانست خاطره جام 98 را زنده کند و این بار مغلوب انگلیس شد. دیوید بکهام از روی نقطه پنالتی تنها گل انگلیسی ها را در دیداری که آرژانتین 90 دقیقه حمله کرد به ثمر رساند. سوئد بر نیجریه غلبه کرد و با کسب تساوی برابر آرژانتین به همراه انگلیس به مرحله بعد صعود نمود تا ستارگان آرژانتنین وداعی تلخ با جام داشته باشند.

در گروه هفتم، تیم ایتالیا با رهبری تبراپاتونی چندان قدرتمند نشان نداد و با خوش اقبالی علی رغم شکست برابر کرواسی و تساوی با مکزیک با کسب تنها یک پیروزی مقابل اکوادور به دور بعد صعود کرد. تیم مکزیک با غلبه بر کرواسی و اکوادور با کسب هفت امتیاز به عنوان تیم اول به مرحله یک هشتم نهایی رسید.

دیگر میزبان جام در گروه هشتم بود که موفق شد با پیروزی مقابل روسیه و تونس و تساوی برابر بلژیک برای نخستین بار قدم به مرحله دوم جام جهانی گذارد. تیم بلژیک هم به عنوان تیم دوم این گروه به مرحله بعد راه یافت.

در مرحله یک هشتم نهایی، تیم انگلیس موفق شد دانمارک را سه بر صفر مغلوب کند. ترکیه با نتیجه یک بر صفر از سد ژاپن گذشت. ژاپنی ها در طی چهار دیدار نمایش قابل توجهی ارائه کردند ولی تیم ترکیه به قدری عالی بازی کرد که مستحق پیروزی بود. تیم برزیل با درخشش ریوالدو از سد بلژیک گذشت که داور یک گل صحیحشان را به اشتباه مردود اعلام کرده بود. اسپانیا و ایرلند در وقت های قانونی به تساوی یک بر یک رسیدند و اسپانیا در ضربات پنالی به پیروزی رسید. ایتالیا در دیداری که پر از اشتباهات داوری بود، مغلوب کره جنوبی شد تا کره ای ها نخستین تیم آسیایی باشند که در جمع هشت تیم برتر جهان قرار گرفتند. آلمان ها هم با پیروزی نزدیک یک-صفر از سد پاراگوئه گذشتند و ایالات متحده در دیداری تماشایی مکزیک را (2-1) مغلوب کرد.

در مرحله یک چهارم نهایی، ترکیه شگفتی ساز، با گل طلایی از سد سنگال دیگر شگفتی ساز جام گذشت تا آفریقای ها همچنان در حسرت حضور در جمع چهار تیم برتر جام جهانی بمانند. در عوض کره جنوبی در مسابقه ای که داور گل مسلم اسپانیایی ها را با اشتباهات خود نادیده گرفت با پیروزی در ضربات پنالتی تبدیل به نخستین نماینده آسیا شد که در جمع چهار تیم برتر جهان قرار می گیرد. برزیل در دیداری تماشایی با گل های ریوالدو ورونالدینیو برابر انگلیس (2-1) به پیروزی رسید تا رویاهای اریکسون و شاگردانش برای کسب مقام به پایان رسد. آلمان ها در دیداری نفس گیر موفق شدند ایالات متحده را شکست دهند تا پس از دوازده سال بار دیگر در جمع چهار تیم نهایی جام جهانی قرار گیرد.

در مرحله نیمه پایانی جام، تیم برزیل با درخشش رونالدو بر ترکیه غلبه کرد و آلمان با گل بالاک ژنرال جدید فوتبال خود میزبان بازی ها را شکست داد. ترکیه در دیدار رده بندی (3-2) بر کره جنوبی چیره شد و برزیل با دو گل رونالدو ژرمن ها را دیدار نهایی مغلوب کرد تا برای پنجمین بار، قهرمان جهان شود.