استاد مجتبي مينوي در 19 بهمن ماه سال 1282 در شهر سامرا بدنيا آمد . پدرش شيخ عيسي شريعتمداري طلبه فاضلي بود که در سامرا نزد ملا محمد تقي شيرازي به تحصيل علوم ديني مشغول بود و در سال 1290 به درجه اجتهاد نايل آمد. استاد مينوي در سن 9 سالگي بهمراه خانواده به تهران عزيمت و در مدارس تهران به ادامه تحصيل ادامه داد و سپس در دارالفنون تحصيل و در سال 1329 ه.ش به تحصيل در دارالمعلمين پرداخت.
مينوي در مدت اقامت ده ساله در انگلستان زبان انگليسي را بخوبي فرا گرفت و علاوه بر يادگيري زبان پهلوي تدريس در دانشگاه آکسفورد را شروع کرد و به تصحيح متون قديمي و جمع آوري نسخ و متون قديمي ايران پرداخت .
استاد مينوي در زماني که به عنوان رايزن فرهنگي ايران در ترکيه مشغول بود موفق به بررسي 12000 جلد کتاب خطي موجود در کتابخانه هاي اين کشور شد و از بسياري از اين نسخه هاي خطي عکسبرداري و به تهران فرستاد.
استاد ايرج افشار در باب تجسس مينوي در کتابخانه هاي ترکيه مي گويد : " در کتابخانه هاي آن کشور سه شخص عالم بيش از هر کس ديگر از سر حوصله و تجسس به جستجوي علمي و دقيق پرداخته اند و آن سه نفر عبارتند از : هلموت ريتر آلماني ، احمد آتش ترک و استاد علامه بزرگوار و نادر المثال مجتبي مينوي ايراني که روانش شاد باد .
سالشمار زندگي استاد مجتبي مينوي:
1282- تولد در 19 بهمن ماه، شهر سامرا .
1286- شروع به تحصيل در مکتبخانه به اصرار خودش در سن 4 سالگي .
- ختم قرآن کريم قبل از اتمام اولين سال حضور در مکتبخانه .
1287- شروع به تحصيل در مدرسه شهر سامرا در سن 5 سالگي .
1290- کسب درجه اجتهاد توسط پدرش از محضر ميرزا تقي شيرازي .
- بازگشت به ايران به اتفاق خانواده .
- اتمام حفظ کامل قرآن کريم در سن 8 سالگي .
1291- ادامه تحصيل در مدارس امانت و افتخاريه .
1298- عزيمت به رشت به همراه خانواده در پي انتصاب پدر به رياست عدليه رشت .
- شروع بکار محرري (( منشي گري )) در عدليه براي کمک به اقتصاد خانواده .
1299- شروع به تحصيل در دارالمعلمين .
1302- بازگشت به تهران در پي اشتغال پدر در مجلس شوراي ملي .
- استخدام در مجلس شوراي ملي به عنوان تند نويس بمدت 2 سال .
- شروع به آموزش زبان پهلوي در محضر پرفسور هرتسفلد آلماني .
1307- تصحيح و چاپ ديوان ناصر خسرو .
- عزيمت به فرانسه در پي تاسيس دفتر سرپرستي محصلين در سفارت ايران و انتصاب بعنوان معاونت دفتر مذکور .
- بازگشت به ايران پس از چند ماه در پي بروز اختلاف ميان وي و رئيس دفتر مذکور .
- انتصاب به رياست کتابخانه معارف که بعدا به کتابخانه ملي تغيير نام داد .
- آشنايي با علامه قزويني و آموزش روش نقد تحقيقي نزد وي .
1308- عزيمت به لندن براي اشتغال در دفتر سرپرستي محصلين در سفارت ايران .
- تکميل آموزش زبانهاي انگليسي و فرانسوي و آشنايي با مستشرقين بنام اروپايي در پي اقامت 3 ساله در اروپا .
- وارونه جلوه دادن مطالب کتاب توسط حسودان و بد سگالان نزد رضا شاه و دستور توقيف و جمع آوري آن بدستور شاه .
- قطع حقوق وي از جانب وزارت معارف بدستور رضا شاه .
- ادامه اقامت اجباري در اروپا بمدت 15 سال .
1310- تصحيح " سياستنامه " با همکاري آقاي خلخالي .
1311- نوشتن و انتشار " نامه ي تنسر " .
1312- بازگشت به ايران و اقامت چند ساله .
- تصحيح " نوروزنامه " تاليف خيام نيشابوري .
1313- حضور در کنگره بين المللي هزاره فردوسي در تهران .
- ترجمه و چاپ کتاب " وضع ملت، دولت و دربار ايران در دوره ساساني " نوشته پرفسور آرتور کريستين دانمارکي .
- عزيمت به انگليس بمنظور پژوهش هاي فرهنگي پس از انتشار آخرين اثرش .
1314- تصحيح داستان ويس و رامين فخرالدين اسعد گرگاني .
1318- انتصاب بعنوان رياست دبستان ايرانيان در ترکيه .
1319- عزيمت به انگليس و اقامت در شهر لندن .
1320- رفع توقيف از کتاب " وضع ملت، دولت و دربار ايران در دوره ساساني " و عرضه در بازار .
- تصحيح " رساله در امر ماليات " تاليف خواجه نصيرالدين طوسي با همکاري ولاديمير مينورسکي .
1328- دعوت بکار از سوي دانشگاه تهران و بازگشت به ايران .
- تدريس بعنوان استاد تاريخ ايران بعد از اسلام در دانشکده هاي ادبيات و الهيات .
1329- اقامت کوتاه در استانبول .
- بازگشت به ايران و تدريس ادبيات فارسي در دانشگاه تهران .
1330- انتصاب بعنوان رايزن فرهنگي ايران در ترکيه بمدت 4 سال.
- حضور در کنگره بين المللي خاورشناسان استانبول .
- شروع به بررسي دوازده هزار جلد کتب خطي موجود در کتابخانه هاي ترکيه .
- عکسبرداري و تهيه ميکرو فيلم از کتب خطي و ارسال به ايران .
1331- تصحيح کتاب " منصفات " اثر افضل الدين کاشاني .
1332- حضور در سمينار بررسي فرهنگ اسلامي در پرينستون .
- انتصاب به عنوان رياست تعليمات عاليه وزارت فرهنگ .
1333- تصحيح " عيون الحکمه " تاليف ابو علي سينا با همکاري يحيي مهدوي .
1335- شرکت در سمينار تمدن غرب از نظر مشرق زمين در شهر ونيز .
- تاليف کتاب " پانزده گفتار " در باب ادبيات اروپايي و تطبيق آنها با ادب فارسي .
- چاپ نتايج سفرها به ترکيه در قالب مقالاتي با عنوان " از خزائن ترکيه " در مجله دانشکده ادبيات تهران در سه شماره متوالي .
- تصحيح کتاب " تحريمه القلم " اثر سنايي غزنوي .
1338- حضور فعال در سمينار مورخان خاورميانه در شهر لندن .
1339- شرکت در کنگره بين المللي هنر و معماري ايران در شهر نيويورک .
- حضور در کنگره بين المللي خاورشناسان در شهر مسکو .
- تهيه فهرست براي نسخه هاي خطي فارسي کتابخانه چستر بيتي .
1343- تصحيح کتاب " کليله و دمنه " ترجمه و انشاي نصرالله منشي.
1344- تصحيح سيرت جلاالدين منکبرتي .
1345- عدم پذيرش دعوت محمد رضا شاه براي حضور در ضيافت دربار .
1346- شرکت در کنگره بين المللي خاورشناسان در شهر ان آربر .
- چاپ کتاب " فردوسي و شعر او " .
1350- تصحيح کتاب " وقفنامه ربع رشيدي " تاليف رشيدالدين فضل الله همداني با همکاري ايرج افشار .
1352- حضور در کنگره بين المللي خاور شناسان شهر پاريس .
- انتشار کتاب " تاريخ و فرهنگ " .
1354- تصحيح کتاب " احوال و اقوال شيخ ابوالحسن خرقاني " .
1355- بستري شدن در بيمارستان بخاطر شکستگي دنده در پي زمين خوردن .
- در گذشت در 7 بهمن ماه و به يادگار گذاشتن کتابخانه اي نفيس با بيش از 25000 جلد کتاب .
1356- بر پايي بزرگداشت وي با حضور دهها تن از دانشمندان برجسته ايراني از طرف دانشگاه تهران .
در مجموع، عمر اين استاد گرانمايه تاريخ و ادب فارسي چه در ايران و چه در اروپا در كتابخانه ها و به بررسي و نسخه برداري و تصحيح متون كهن ادبي گذشت. استاد مينوي با بهره گيري از تسلط خود به زبانهاي انگليسي ،فرانسه ،عربي و آلماني موفق به تهيه 1000 ميكرو فيلم از اسناد و مدارك خطي فارسي موجود در كتابخانه هاي موزه انگليس، هند، كمبريج ، آكسفورد، ادينبورگ و منچستر گرديد كه اين ميكروفيلم ها امروزه پايه اصلي مجموعه كنوني كتابخانه مركزي و مركز اسناد دانشگاه تهران است و مورد استفاده محققان ايراني و غير ايراني قرار ميگيرد.
منبع سایت چهره های ماندگار
http://243.blogfa.com/