بیماری سل را میتوان با علائم ظاهری بيماري که روی ارگانهای بدن میگذارد تشخیص داد. روشهاي آزمايشگاهی ، راديوگرافي ویا تست توبرکولین پوست نيز وجود دارند.یکی از مشکلات در تشخیص سل زمانبر بودن بعضی از این روشهاست مثلا کشت ازمایشگاهی خلط به ۴ الی ۱۲ هفته وقت نیاز دارد. تفسیر تست پوستی به عوامل ریسک فرد برای مواجهه با عفونت ،سیستم ايمنی و تاريخچه واکسیناسيون فرد بستگی دارد. افراد داراي عفونت نهانی که قبلا واکسینه نشده اند نسبت به افراد واكسينه شده در تست پوست به مدت زمان بیشتری نیاز دارند تا واکنش نشان دهند .بنابراین این تست باید با دقت وبا توجه به محل زندگی بیمار انجام شود.تست توبرکولین پوست ممکن است جواب منفي كاذب نیز بدهد مثلا در بيماران دچار سوء تغذيه ، ضعف ايمنی يا سل ميلياری. البته در روشهای جدید براي تشخيص با استفاده از واکنشهای زنجیری پلیمراز به شناسای دی ان ای باکتری و سنجش میزان پادتنهایی که بدن در عکس العمل به باکتریها ترشح میکند میپردازد.این تستها دقيقتر هستند .روشهای تشخیص عبارتند از:
* آزمون توبرکولین
* کشت خلط
۳ نمونه خلط از بیمار گرفته و به آزمایشگاه ارسال میگردد. نحوه گرفتن نمونه خلط :
1. ابتدا در اولین مراجعه فرد مشکوک یک نمونه گرفته میشود.
2. ظرفی به بیمار داده میشود که مشخصات بیمار در سطح خارجی ظرف نوشته شدهاست. وبیمار باید نمونه دوم خود را صبح زود و قبل از مراجعه دوم جمعآوری کند.
3. در مراجعه دوم نمونه سوم از وی گرفته میشود.
* رادیوگرافی سینه
* نمونه برداری بافتی