مارك جانت*
بشر در انتظار نسل جديد روبات‌ها
نگاهي به خبرهاي علمي و فناورانه‌اي كه هر روز در نشريات كاغذي و الكترونيكي و تصويري منتشر مي‌شود نشان مي‌دهد روبات‌ها خيلي زودتر از آنچه كه تا چند‌دهه پيش تصور مي‌شد وارد زندگي انسان‌ها شده‌اند. اين ماشين‌آلات الكترونيكي كه برخي از آنها از قابليت‌هاي خاص‌تري برخوردار بوده و عنوان هوشمند را يدك مي‌كشند سر از اتاق عمل‌ها، مراكز خريد و حتي مراكز نگهداري از سالمندان نيز درآورده‌اند.
آنها براساس برنامه‌ريزي‌هاي قبلي كه از سوي محققان و سازندگانشان انجام شده تصميمات محدودي مي‌گيرند. البته اين دوران را مي‌توان به عنوان عصر گذار به سوي نسل آتي ماشين‌آلات هوشمند و تصميم‌گيرنده به شمار آورد. به نظر مي‌رسد بشر تصميم دارد تكيه زيادي بر روبات‌ها داشته باشد. بتازگي نيز نخستين روبات انسان نما توسط ناسا رونمايي شد تا راهي ايستگاه فضايي بين‌المللي شود. اين روبات ساكن هميشگي اين ايستگاه فضايي خواهد بود. روبات‌ها به اعماق اقيانوس‌ها نيز راه يافته و مهندسان از آنها براي شناسايي بقاياي كشتي‌هاي غرق شده و كشف گونه‌هاي جديد گياهي و جانوري نيز استفاده مي‌كنند.
با اين حال بشر دوست دارد آنها را هر چه بيشتر به ساختاري هوشمندتر نزديك كند تا بتوانند در شرايط خاص و غير قابل پيش‌بيني نظير وقوع زمين‌لرزه‌هاي مخرب يا نظاير آن، تصميم‌گيري‌هاي درستي داشته باشند. اين نگرش موجب شده تا در بيش از يك دهه گذشته قدرت‌هاي نوظهوري در كنار چند قطب اصلي علوم روباتيك دنيا از جمله ژاپن قد علم كنند.
در اروپا كار روي پروژه روبات‌هاي نسل جديد عمدتا با همكاري چند كشور انجام مي‌شود. در آسيا نيز كشورهايي همچون هند و چين حرف‌هاي تازه‌اي در اين زمينه براي گفتن دارند. تلاش جهاني كه روز به روز ابعاد جدي‌تري به خود مي‌گيرد نشان‌دهنده اين است كه روبات‌ها فراتر از آنچه كه از پيش تصور مي‌شده است قابليت‌هاي اجرايي و تاثيرگذار بر زندگي انسان‌ها دارند. يكي از مهم‌ترين اهدافي كه در زمينه توسعه علوم روباتيكي مطرح شده به استفاده از آنها به عنوان همنشيناني قابل اطمينان براي افراد مسن و سالخورده بازمي‌گردد.
در ژاپن كه يكي از قطب‌هاي برتر علم روباتيك دنيا به شمار مي‌آيد نمونه‌هايي از اين روبات‌ها ساخته شده و حتي برخي از آنها راهي خانه‌ها نيز شده‌اند. اما شايد قضاوت كردن درباره آنها كمي زود باشد. بايد همچنان منتظر ماند و طي يك تا 2 دهه آينده شاهد شكوفايي نسل جديد و ارتقاء يافته اين ماشين‌آلات همه فن حريف بود.
* مقاله‌نويس نشريه Popular Science
مترجم: سعيد حسيني
