چه شده“
بهمن کشاورز
اولاً- موضوع
1-«... رئيس مجلس با تفسير خود نسبت به از حد نصاب افتادن کابينه، راه را براي نمايندگان پيگير استيضاح گشوده است. چنانچه اين تفسير مورد قبول واقع شود راه را براي استيضاح وکلا باز کرده است و به اين ترتيب نمايندگان مجلس مي توانند حداقل يک وزير را استيضاح و برکنار کنند...» توضيح؛ تا آنجا که به ياد دارم نتيجه استدلال و تفسير رياست محترم مجلس که فعلاً در مقام نقد آن نيستيم، اين است که با تغيير يک وزير ديگر اجراي قسمت دوم اصل 136 قانون اساسي لازم نخواهد شد و رئيس جمهور نيازي به تقاضاي راي اعتماد براي هيات وزيران نخواهد داشت.
2- روز چهارشنبه نمايندگان معترض به اعلام وصول نشدن غاستيضاحف وزير آموزش و پرورش و جهاد کشاورزي به هيات رئيسه مجلس رفتند و برخي از آنان اعلام کردند اگر اين استيضاح اعلام وصول نشود آنان تذکر داده و از جلسه علني مجلس خارج مي شوند... خبري از اعلام وصول استيضاح نشد. پس از اينکه نمايندگان از اعلام وصول استيضاح نااميد شدند، با ارائه تذکرهاي شفاهي اعتراض خود را اعلام کردند. نماينده مرند و جلفا گفت؛ «... ما نمي دانيم به وظايف نمايندگي خود عمل کنيم يا نکنيم؟ در جلسه هشتم آبان ماه امسال رئيس وقت جلسه اعلام کرد من در اين جلسه، استيضاح وزير را دريافت شده تلقي مي کنم و جلسه بعد اين طرح اعلام وصول خواهد شد...»
رئيس مجلس در پاسخ با اشاره به مذاکرات انجام شده با استيضاح کنندگان در صبح جلسه علني گفت؛ در اين فاصله جلسه يي با وزير کشاورزي و معاون ايشان داشتيم. من به ايشان گفتم استيضاح جدي است و شما جلسه يي بگذاريد و با آقايان صحبت کنيد و تا آنجا که ممکن است مساله حل شود... در مورد وزير آموزش و پرورش هم همين موضوع مطرح است.
3- سيدکاظم موسوي نماينده مجلس گفت؛ اگر در جلسه بعدي استيضاح وزراي کشاورزي و آموزش و پرورش اعلام وصول نشود از اين مجلس استعفا مي دهم.
4- قدرت الله عليخاني نماينده مردم قزوين گفت؛ در جلسه بررسي سوالات نمايندگان از وزير کشاورزي شرکت نمي کنم زيرا او را قبول ندارم و مي خواهم بدون جلسه استيضاح انجام شود... کشاورزي در استان قزوين در حال نابودي است.1
5- غرئيس مجلسف مجبور شد قول بدهد اگر «لابي هاي» وزرا با نمايندگان بي فايده بود و تا يکشنبه آينده استيضاح دو وزير اصولگرا منتفي نشد، يکي از استيضاح ها را اعلام وصول خواهد کرد. اين شرط و شروط گرچه توانست تنش را در مجلس بخواباند اما موج اعتراض ها را در صحن علني بلند کرد که چه جور اجراي قانون است که براي «حق» نماينده هم «شرط و شروط» مي گذارند.
6- جنجال کنکور 87 ادامه دارد و اجرا يا عدم اجرا و نحوه اجراي مصوبه مجلس در اين مورد روشن نيست. (نقل به مضمون)2
7- ... بالاترين مدير مراکز علمي کشور چند روز بعد از کنکور امسال (87) در يکي از جلسات شوراي عالي انقلاب فرهنگي به تغيير نحوه پذيرش دانشجو در کنکور 87 و اعمال سهميه بومي راي داد و اين مصوبه سبب شد در نهايت برخي از نخبگان جوان اين کشور از ادامه تحصيل در بهترين دانشگاه هاي کشور بازماندند. سرانجام نمايندگان مجلس با تصويب طرح دوفوريتي وزارت علوم را موظف به پذيرش 10 درصد ظرفيت جديد در دانشگاه هاي مادر کردند. وقتي اين قانون 10 روز پيش با امضاي رئيس دولت نهم به وزير علوم ابلاغ شد، خيال همه راحت شد که شايد کابوس کنکور کم شده است اما به نظر مي رسد يک بند از قانون افزايش ظرفيت دانشگاه هاي مادر (برتر) را هم غسازمان سنجشف اعمال نکرده است...
سيدکاظم موسوي عضو کميسيون آموزش و تحقيقات هر چند از اعمال نشدن قانون افزايش ظرفيت در پذيرش جديد مطمئن نيست، غاظهار کردف مجلس مي تواند هر کاري را براي رفع ظلم از مردم بکند. نمايندگان عقب نشيني نمي کنند.3
ثانياً- حکم
1- در جمهوري اسلامي ايران کشور بايد به اتکاي آراي عمومي اداره شود... (اصل پنج قانون اساسي)
2- اعمال قوه مقننه از طريق مجلس شوراي اسلامي است که از نمايندگان منتخب مردم تشکيل مي شود و مصوبات آن براي اجرا به قوه مجريه و قضائيه ابلاغ مي شود. (اصل 57)
3- اعمال قوه مجريه جز در اموري که در اين قانون مستقيماً بر عهده رهبري گذارده شده از طريق رئيس جمهور و وزرا است. (اصل 60)
4- مجلس شوراي اسلامي در عموم مسائل در حدود مقرر در قانون اساسي مي تواند قانون وضع کند. (اصل 71)
5- مجلس شوراي اسلامي حق تحقيق و تفحص در تمام امور کشور را دارد. (اصل 76)
6- هر نماينده در برابر تمام ملت مسوول است و حق دارد در همه مسائل داخلي و خارجي کشور اظهارنظر کند. (اصل84)
7- نمايندگان مجلس شوراي اسلامي مي توانند در مواردي که لازم مي دانند هيات وزيران يا هر يک از وزرا را استيضاح کنند... هيات وزيران يا وزير مورد استيضاح بايد ظرف مدت 10 روز پس از طرح آن در مجلس حاضر شود و به آن پاسخ گويد و از مجلس راي اعتماد بخواهد... اگر مجلس راي اعتماد ندهد، هيات وزيران يا وزير مورد استيضاح عزل مي شود. (اصل 89)
8- رئيس جمهور موظف است مصوبات مجلس يا نتيجه همه پرسي را پس از طي مراحل قانوني و ابلاغ به وي امضا کند و براي اجرا در اختيار مسوولان بگذارد. (اصل 123)
9- تقاضاي استيضاح نمايندگان از وزير يا وزيران بايد کتباً در جلسه علني به رئيس مجلس داده شود و در آن موضوع استيضاح صريحاً و با ذکر مورد يا موارد تعيين شود. تقاضاي مزبور در آن جلسه يا جلسه بعد قرائت مي شود. اين تقاضا بدون مباحثه و فوراً براي وزير يا هيات وزيران فرستاده مي شود. همچنين متن استيضاح چاپ در اختيار نمايندگان قرار مي گيرد. (ماده 228 قانون آيين نامه داخلي مجلس)
10- وزير يا هيات وزيران موظفند ظرف 10 روز پس از طرح استيضاح در مهلت مقرر با پيشنهاد وزير يا هيات وزيران و تصويب هيات رئيسه مجلس در دستور هفتگي قرار گيرد. حضور وزير يا هيات وزيران در اين وقت مقرر الزامي است. (ماده 230 قانون آيين نامه داخلي مجلس)
11- در صورتي که وزير يا هيات وزيران مورد استيضاح در مجلس حاضر نشوند، استيضاح کنندگان مطالب خود را بيان مي کنند و رئيس اعلام اخذ راي عدم اعتماد مي کند. (ماده 234 آيين نامه داخلي مجلس)